Nederlands afstandsonderwijs in Finland
Woon je met je gezin in Finland, of ben je van plan om naar Finland te vertrekken? En vind je het belangrijk dat je kind(eren) de Nederlandse taal onderhouden of het juist gaan leren? De Wereldschool verzorgt peuter-, basis en voortgezet onderwijs in het buitenland en onder andere ook in Finland. Of je nu tijdelijk in Finland verblijft voor werk, avontuur of andere persoonlijke redenen, de Wereldschool zorgt ervoor dat je kinderen toegang hebben tot kwalitatief Nederlands onderwijs. Zo blijven je kinderen thuis in de Nederlandse taal én voorkom je achterstand in het Nederlands onderwijs.
Wat biedt de Wereldschool aan?
De Wereldschool biedt Nederlandse lespakketten aan voor kinderen van 2,5 tot en met 18 jaar. De lessen worden afgestemd op de leerbehoefte van je kind. Je kunt kiezen uit basis- als voortgezet onderwijsprogramma’s. Er kan een enkel vak gevolgd worden, of een volledig lesprogramma met alle schoolvakken. Wij zorgen ervoor dat je kind zonder problemen eventueel kan terugkeren naar het Nederlandse schoolsysteem. Dit doen we door erkende en gecertificeerde lessen aan te bieden die voldoen aan de Nederlandse onderwijseisen.
Waarom is het bijhouden van het Nederlands belangrijk?
Het bijhouden van de moedertaal, Nederlands, is essentieel voor kinderen die in het buitenland wonen. Ook voor anderstalige kinderen van wie het Nederlands niet de moedertaal is, hebben we een speciaal taalprogramma. Het helpt om de verbinding met hun culturele achtergrond te behouden, en vergemakkelijkt ook een eventuele terugkeer naar het Nederlandse schoolsysteem. Hierdoor blijven de opties voor in de toekomst open. Goed ontwikkelde taalvaardigheden in de moedertaal vormen bovendien een stevige basis voor het leren van andere talen en vakken. Ook houdt je kind makkelijker contact met Nederlandse familie en vrienden.
Peuterpakket op afstand
Je kind voorbereiden op de instroom naar groep 1? Of spelenderwijs aan de slag te gaan met de Nederlandse taal? Op jonge leeftijd een taal leren is erg waardevol en een goed begin helpt enorm. Kinderen kunnen snel een nieuwe taal oppikken. Als je kind al jong het Nederlands leert, heeft hij of zij daar later veel profijt van. Ons online peuteronderwijs helpt je om je kind op een gestructureerde manier het Nederlands te leren of bij te houden.
Basisonderwijs op afstand
Binnen ons basisonderwijs is het mogelijk om te kiezen voor een enkel los vak, zoals het Nederlands, een aantal losse vakken of het volledige Nederlandse basisonderwijs. Er is keuze uit diverse schoolvakken. Denk hierbij aan begrijpend lezen, schrijven of geschiedenis. Bij de Wereldschool volgt ieder kind 1-op-1 lessen waarbij het niveau en leertempo van je kind centraal staat.
Voortgezet onderwijs op afstand
Wil je één vak of meerdere vakken in het Nederlands volgen op middelbare schoolniveau? Wil je dat je kind een Nederlands diploma behaald in het buitenland? De Wereldschool biedt een ruim lesaanbod in het voortgezet onderwijs op afstand en leidt je kind op tot aan het staatsexamen vmbo-tl, havo of vwo.
Wat als je kind weinig tot geen Nederlands spreekt?
Misschien zijn je kinderen in Finland geboren en ben jij de enige die thuis Nederlands spreekt. Of misschien zijn ze het in de loop der jaren verleerd. Voor kinderen die weinig tot geen Nederlands spreken, hebben wij een speciaal programma: Nederlands als tweede taal (NT2). Hiermee leren we je kind(eren) de basis van het Nederlands, zoals spreken, lezen en schrijven.
Voorbereidende taaltrainingen voor vertrek
Het belangrijkste advies wanneer jij met je kind(eren) naar Finland verhuist, is om in Nederland je kind(eren) al te beginnen met een korte taalcursus Fins. Zo kan hij of zij in ieder geval de basis van de nieuwe taal onder de knie krijgen en zich verstaanbaar maken in de nieuwe omgeving. De Wereldschool heeft een samenwerking met een taleninstituut die dit verzorgt.
Kies voor onderwijs bij de Wereldschool
Heb je interesse en wil je dat je kind de taal goed bijhoudt? Zoek je ondersteuning om de taal op het juiste niveau mee te geven zodat ze binding houden met Nederland? Iedere situatie is uniek. Ben je op zoek naar een passend advies voor je kind(eren)? Vraag direct een gratis adviesgesprek aan en verzeker jouw kind van goed onderwijs!
Samenvatting ALV d.d. 27-03-2022
Samenvatting ALV d.d. 27-03-2022
Maart jongsleden was onze “virtuele” lente-ALV in combinatie met wederom een zeer geslaagde boekbespreking vanuit de Broese boekhandel in Utrecht.
Belangrijkste besluit op de ALV was de installatie van het nieuwe bestuur en de goedkeuring van de financiën van voorgaand boekjaar 2021. We hebben één nieuw bestuurslid, te weten Bonnie Nilhamn-Kuosmanen (zie ook https://www.nederlandsevereniging.fi/over-nvif/bestuur/#secretaris). Zij heeft het secretariaat van Mirjam Bilker-Koivula overgenomen. Mirjam zijn we bijzonder erkentelijk voor haar toegewijde inzet de afgelopen jaren en we zijn blij met Bonnie in ons nieuwe bestuur.
De financiën en het jaarverslag zijn in orde bevonden. De vereniging is in goede en financieel gezonde staat (zie https://www.nederlandsevereniging.fi/officieel/2022%20-%20verslag%20kascommissie%202021.pdf). Een overzicht van het financieel jaarverslag alsmede de contributie voor dit boekjaar zijn terug te vinden in de notulen en de presentatie van de ALV. Voor verdere informatie:
- https://www.nederlandsevereniging.fi/officieel/2022%20-%20ALV%20maart%20Notulen.pdf
- https://www.nederlandsevereniging.fi/officieel/2022%20-%20ALV%20maart.pdf
Op de ALV is ook uitgebreid het geplande lustrum besproken. Dit jaar bestaan we 85 jaar, dus ons 17e lustrum wordt gevierd. We gaan ter ere hiervan een roadtrip door het hele land maken met als hoogtepunt het Noorderlicht in Inari. Dit is in week 1 van januari 2023. Er zijn al meer dan 25 aanmeldingen en de mensen woonachtig in Lapland zullen er ook bij zijn. Iedereen is van harte welkom om aan te sluiten, van waar dan ook in Finland. Aanmelden kan hier:
Ook voor het zomerkamp zijn we in het Noorden. Deze keer in Oulu, na afgelopen jaren in de regio’s van Tampere, Turku en Jyväskylä te zijn geweest. Het kamp is van 5 t/m 7 augustus. Ook hiervoor zijn er al een mooi aantal aanmeldingen, maar er is zeker nog plaats voor meer. Voor meer informatie:
Guido Nuijten
Mkb’er in de spotlight: Jefunne Gimpel
Mkb’er in de spotlight: Jefunne Gimpel
1) Wanneer ben je met je bedrijfje in Finland begonnen en wat doe je precies?
In februari 1998 begon ik met een toiminimi. Ik werkte als fotograaf in A’dam en had een vriendin in Finland. In het begin ging ik op en neer en zat ik hier soms drie maanden en probeerde ik tegelijkertijd klanten te werven. Dat ging prima. Via mijn vriendin kende ik mensen van de Kunstacademie, dan ging ik bijvoorbeeld hun eindwerk fotograferen. En ik ging bureaus langs. Officieel ben ik eind 1999 hier gekomen en toen had ik al genoeg contacten opgebouwd om de overstap te wagen. Daarna kreeg ik wel last van de IT-bubbel en vielen hele reclamebureaus om. Het internet stond nog in z’n kinderschoenen en sommige contactpersonen werden opeens werkloos. Toen heb ik een baantje aangenomen als creative director van een Finse fotobank, dat heb ik tien jaar gedaan. Vanaf 2012 ben ik weer als freelancer doorgegaan. En hou ik me voornamelijk bezig met product-, portret en documentaire fotografie.
2) Zou je hetzelfde of iets soortgelijks ook in Nederland begonnen zijn?
Ik was daar dus al fotograaf en vanaf mijn vijfde was ik al foto’s aan het maken. Ik ben ervoor geboren. Het gaat uiteindelijk feitelijk om klanten werven en behouden, door bijvoorbeeld je diensten uit te breiden. Ik werk nu bijvoorbeeld steeds meer met video en onder andere drones.
3) Wat vind je van het ondernemersklimaat in Finland?
Ik ben gewoon begonnen. Je moet veel geduld hebben en dan maar hopen dat het geluk jouw kant opvalt. Als je hard werkt lukt dat, daar geloof ik wel in.
4) In hoeverre denk je dat je Nederlanderschap helpt of niet helpt bij je activiteiten?
Het is meer van … je bent een buitenlander, dus dan zijn ze automatisch geïnteresseerd en in principe heb je dan een moment die Finnen normaal gesproken niet hebben om jezelf voor te stellen of voor werk te pitchen. Dus daar moet je gebruik van maken en proberen duidelijk te maken wat je doet.
5) Wat zijn je plannen voor de toekomst?
Ik denk niet dat ik snel terugga naar Nederland. Ik ben steeds meer bezig met videoprojecten. Mensen hebben continu meer beeldmateriaal nodig en dat zal niet afnemen. Al mijn klanten willen voor sociale media meer bewegend beeld hebben, dus daar ben ik momenteel druk mee.
Meer informatie:
Website: https://www.jefunne.com/index.html
YouTube: https://www.youtube.com/c/Jefunnegimpel
Projectvoorbeeld: https://youtu.be/ftfSIZr0_CM
Zomerkamp 2021 - fietstocht langs de kerken
Op zaterdag 7 augustus tijdens zomerkamp 2021 in Sastamala bij Tampere mogen we als eersten onze lunch voorbereiden, want we gaan als eerste beginnen aan onze tocht. Johan staat ons op de parkeerplaats al op te wachten en we krijgen de uitgeprinte route en uitleg van de kerken en een tijdschema waar we ons bijna aan hebben kunnen houden 😊
Tyrvään Pyhän Olavin kirkko
We fietsen heerlijk in de zon naar de Pyhän Olavin kirkko. Daar staat een mevrouw in mooie klederdracht ons al op te wachten en krijgen we uitleg over de kerk. Een kerk die helemaal gerestaureerd was, maar daarna in brand is gestoken, waardoor het hele originele interieur is vergaan. Wat een tegenslag voor iedereen die zo hard gewerkt had. Vooral het werk aan al de houten shingels voor het dak. De schilderingen zijn gemaakt door twee verschillende schilders. Een die erg moderne schilderingen heeft gemaakt en een die vooral natuurlijke afbeeldingen heeft gemaakt. Zelf spraken deze schilderingen me erg aan, vooral de zwaluwen bij het altaar. De houten planken van de vloer lagen los, zodat er makkelijk mensen onder begraven konden worden. Maar nu zijn ze allemaal herbegraven buiten de kerk. Wat zal het in die tijd gestonken hebben, vandaar dat de term ‘rijke stinkerds’ is ontstaan. Buiten genieten we van het botenhuis en het uitzicht over het meer, voor we weer op de fietsen stappen.
We rijden verder door de velden, op en neer om bij de Pyhä Marian kirkko te komen. Het is best wel pittig om met een tandem met drie versnellingen de heuveltjes op te komen en ook onze dochter Marlene heeft er wel moeite mee. Tja, in Nederland is het toch wel een beetje platter ... Hier is de houten vloer verdwenen, maar is er wel een verzameling van oude beeldhouwwerken en nog een oude preekstoel te bewonderen.
Johan maakt ons attent op de tekst op de lijkbaar: “Ja, jullie zullen mij sneller volgen dan jullie denken. Vandaag word ik, morgen jij, naar het graf gedragen” (Kyllä perässäni tullette vielä pikemmin kuin luulette ja Tänään minä, huomenna sinä, hautain kannetaan). Nou, hopelijk mogen we allemaal nog iets langer van ons leven genieten dan de dag van morgen ... Maar vandaag kunnen we wel even genieten van de akoestiek in deze kerk, we snappen dat er vaak concerten gegeven worden. Kaisa is zo lief om haar elektrische fiets met de fiets van onze dochter te ruilen, dus zij gaat verder met een grote lach op haar gezicht en Suvi en Michiel moedigen we aan op de tandem, want ze houden het toch gewoon maar vol.
Na een ritje van 5,5 km komen we aan bij de Karkun kirkko, deze is van steen en vooral wit van binnen. Het bijzondere is dat het orgel boven het altaar is geplaatst. Maar we moeten nog even geduld hebben, want Johan zal in de volgende kerk proberen om wat voor ons te spelen. We kunnen gelukkig wel onze flessen met water aanvullen en daarna genieten van onze lunchpauze in het gras naast de kerk. Jelmer en Robin zien dat er in de buurt wat caches liggen en die kunnen toch harder fietsen dan ons, dus we mogen wel vast gaan na de lunch. Ze zullen ons wel inhalen, maar helaas dat is ze niet echt gelukt. We komen ze pas weer tegen als wij alweer op de brug terug naar het kampeerterrein fietsen.
Karkun kirkko Sastamala
We rijden de 11 kilometer naar de Sastamalan Tyrvään kirkko, hoewel ... Marlene, Suvi en Michiel slaan af bij de camping. Het lijkt wel een aftelversje. Gelukkig komen Johan, Kaisa, Teake, Corné en ik nog bij de laatste kerk aan. Een bijzondere voor Finland, want alleen deze en de Sint-Johanneskerk in Helsinki hebben twee torens. De kerk heeft een mooi versierd plafond. Mijn zoon zegt dat als hij ernaar kijkt hij wel in droomvlucht lijkt te zijn en als beloning mogen we genieten van het orgelspel van Johan. Michiel geeft aan dat als hij dat geweten had, hij ook nog doorgefietst was. Gelukkig hebben we het opgenomen. Via het park fietsen we terug naar de camping. Johan bedankt voor de organisatie van deze mooie tocht.
Sastamalan Tyrvään kirkko
Annamien Koomen-Talsma
de Kalottireitti of Nordkalottleden - door Eveliina
Uit in eigen land
Van de winter hoorde ik van de Kalottireitti of Nordkalottleden . Dit is een wandelroute met een lengte van 800 km in de noordelijkste delen van Noorwegen, Zweden en Finland. In Finland loopt de route van het drielandenpunt met Zweden en Finland via Kilpisjärvi richting Halti en dan verder weer Noorwegen in. Deze route wilde ik heel graag lopen. Net over de grens in Noorwegen is ook een hele mooie bungee midden in een heel smal ravijn (https://bungee.no/anlegg/bungee-lyngenfjord-europas-trangeste-strikkhopp).
Papa vond het niet zo goed dat ik dit alleen ging doen, maar hij wilde wel heel graag mee. Behalve dan het bungeejumpen. Dus gingen we oefenen in Nuuksio en alle spullen bij elkaar verzamelen. Papa dacht allemaal bonen, pasta’s en zo mee te nemen, maar dat zou veel te zwaar worden. Dus hebben we toch kant-en-klaar-eten gekocht. Makkelijk en snel klaar met kokend water.
Eenmaal in Kilpisjärvi hebben we eerst een oefenronde gelopen naar het westen over de flanken van de berg Iso-Malla in de richting van het drielandenpunt. Iso-Malla mochten we niet op. Het gebied is het oudste natuurpark van Finland en beschermd sinds 1938. Vanwege de jonge geologie en de kalkhoudende grond is er veel variatie in vegetatie. We bleven dus netjes op het pad van de Kalottireitti. In het gebied zijn ook nog bunkers van de Lapse oorlog, een mooie waterval en Saana was natuurlijk ook mooi te zien.
Het dal van Kuohkimajoki, de grens van Zweden en Finland tussen Kilpisjärvi en het drielandenpunt
De tweede route, die we gingen lopen, ging naar het oosten. Deze route is geen deel van de Kalottireitti en er waren ook veel minder wandelaars dan op de Kalottireitti zelf. In het oosten ligt het Termisjärvi, ingeklemd tussen de bergen van Termisvaara en Jollánoaivi. Achter deze bergen heb je opeens uitzicht over een kilometers lange vlakte van meren en moerassen. Prachtig mooi, maar de moerassen hebben ook veel muggen. In en op de bergen waait het meer en er waren bijna helemaal geen muggen.
De noordwand van Termisvaara met op de voorgrond Termisjärvi.
De moerasvlaktes van Bollošvuopmi vanaf de Jollánoaivi
De Jollánoaivi is op afstand een hele mooie koepelvormige berg. Die wilden we dus absoluut gaan beklimmen. Er is geen pad, maar er waren ook geen bomen, dus de top was niet moeilijk te vinden. Eenmaal dichtbij bleek de berg enkel uit losse rotsblokken te bestaan. We moesten de hele tijd van blok tot blok stappen. Dat was wel heel leuk. Her en der vonden we ook skeletten van rendieren. Eenmaal boven was het uitzicht waanzinnig mooi. We konden in alle richtingen meer dan 50 km ver kijken en we zagen ook de toppen in Zweden en Noorwegen. Het was wel moeilijk uit te vinden, welke top welke berg was. Alleen Saana was heel goed herkenbaar.
Vanaf de top van Jollánoaivi met links in het midden Saana en een van de toppen rechts moet Halti zijn.
Op de terugweg naar beneden gingen we via een kuru. Een kuru is een diepe en smalle kloof, uitgesleten door gletsjerwater tussen twee bergen. Deze heb je heel veel tussen de tunturi-toppen. Het leek heel makkelijk lopen, we hoefden alleen in het dal te blijven. Het bleek bijzonder moeilijk, ook omdat het water en het mos op de rotsblokken deze vaak nat en glad maakten. Papa struikelde ook een keer en toen verdween zijn bril tussen de stenen. Daarna mocht ik de kaart lezen :). Met al die stenen liepen we die dag maar 18 km in 9 uur.
Het begin van de Salmikuru en na de bocht kwam er nog een paar kilometer van dit
Na de Termisjärvi en Jollánoaivi zijn we weer teruggelopen naar Kilpisjärvi om een dagje uit te rusten en om onder andere schone kleren en nieuw eten in te pakken voor onze langste wandeling naar het noorden richting Halti en terug. We konden toen ook even een dagje uitrusten. Dat was wel erg fijn.
De wandeling naar Halti is over de kortste route via de Kalottireitti 49 km. De meeste mensen die naar Kilpisjärvi kwamen, gingen Saana beklimmen of ze liepen over de Kalottireitti naar Halti en terug. Wij kozen ervoor van het pad af te lopen en over de passen en toppen te gaan. De Kalottireitti liep voor 1 km ook over Noors grondgebied. Vanwege corona was het verboden de grens over te wandelen en moest iedereen omlopen. Dat deed bijna niemand.
Een hele mooie berg was de Kahperusvaarat, die ergens halverwege tussen Kilpisjärvi en Halti lag. Het is een hele rare berg met 5 of 6 toppen, die allemaal ongeveer even hoog zijn. Tussen die toppen lijkt het heel vlak, maar als je erop klimt, denk je de hele tijd dat je er bent, maar dan moet je nog weer een richel over.
Het begin van de Kuonjarjoki met midden en rechts 2 van de toppen van Kahperusvaarat
Links Meekonvaara en in het midden Saivaara, een bultje met daarop een gedenksteen voor Urho Kekkonen
Erg spannend waren ook de riviertjes. Sommige waren zo klein en ondiep, dat je er makkelijk overheen kon stappen. Andere waren dieper en met de stroming heel sterk. Daar moesten we meerdere keren doorheen waden. Schoenen uit en aan je rugzak knopen. Daarna stapje voor stapje met blote voeten door het water. Het was belangrijk niet op een wiebelsteen te gaan staan en goed met je tenen te voelen, dat je grip had. Een van deze riviertjes kwam van de Pihtsusköngäs. Een köngäs is een steile ‘koski’/waterval waar je niet meer met een bootje over kan. Met 17 m de hoogste val in Finland.
Pihtsusköngäs, de toegangspoort naar de toppen van Halti
De dag voordat we naar Halti gingen lopen, overnachtten we aan het meer van Pihtsusjärvi. Het was heel mooi weer en daar konden we ook zwemmen. Papa ging ook even mee, maar hij was snel weer aangekleed.
Pihtsusjärvi, bijna middernacht
Aan het meer was ook een rendierhoeve. De rendieren liepen in grote kuddes van ongeveer 200 dieren af en aan om de tenten en de hut. De volgende dag liepen we dan eindelijk door naar Halti. Halti staat erom bekend dat de top vaak in de wolken hangt. Toen we erheen liepen werd het ook gelijk bewolkt. Het was een vrij korte wandeling, maar meteen ook de zwaarste. Eenmaal aangekomen zijn we niet meer de top gaan beklimmen, maar lekker in de hut gebleven.
Halti, onzichtbaar ergens in het midden van de foto
De volgende dag was het nog steeds slecht weer en papa werd misselijk. Daarom zijn we weer teruggelopen naar Pihtsusjärvi. Onderweg werd papa steeds zieker en kon hij niet verder. Ik heb mensen om hulp gevraagd en ik moest van Pihtsusjärvi de berg op om bereik te krijgen met de telefoon en 112 te kunnen bellen.
Vanaf de top van Ritničohkka, enigszins verstopt onder de wolken Pihtsusjärvi, waar papa in de hut lag
Eerst ging ik een lagere top beklimmen, maar ook daar was geen bereik. Daarom ben ik doorgelopen naar Ritničohkka. Ritničohkka is eigenlijk de hoogste top van Finland. Het hoogste punt van Finland ligt op Halti, maar is niet de top van Halti. De top van Halti ligt in Noorwegen. Boven op de top waaide het zo hard, dat het bellen ook niet goed ging. Gelukkig is het gelukt en ’s avond laat kwam de helikopter van de border guard ons ophalen. Ik mocht toe ook mee.
De helikopterservice
De vlucht met de helikopter was heel mooi. Nu zagen we ook Saana van boven. Er liepen toen heel veel mensen op de berg. Eenmaal terug in Kilpisjärvi konden we gelukkig nog in het hotel slapen. Papa was toen ook snel weer beter. Uiteindelijk heb ik 127 km gelopen en papa één bergje minder.
Uitzicht vanuit de helikoper met links Saana en rechts Iso-Jehkas
Het was een hele mooie zomer :).
Eveliina en papa
Mkb’er in de spotlight: Rutger Veerman
Mkb’er in de spotlight: Rutger Veerman
1) Wanneer ben je met je bedrijf in Finland begonnen en wat doe je precies?
Ik ben acht jaar geleden begonnen met Vimexa, een internationale banden- en velgendistributeur, dat was toen ik nog in Breda woonde. Ik heb een Finse vrouw, Iina, en we zijn in 2017 naar Finland verhuisd, waarna ik hier ook een Fins bedrijf opgestart heb. We hadden toen één zoontje, Christian, en dit jaar is Robin geboren. We gingen hierheen om de privésituatie en zakelijk was er ook een mogelijkheid en een uitdaging als ondernemer. Ik kan overal ter wereld met mijn laptop en mobiele telefoon mijn werk doen. Ik ben in die zin uniek dat ik wereldwijd zonder vast magazijn banden inkoop en verkoop. Dat zijn grote hoeveelheden, dan moet je denken aan volle vrachtwagens en containers. Ik verkoop aan groothandels dus B2B. Ik moet er voornamelijk voor zorgen dat de logistiek klopt. Momenteel heb ik een netwerk in 28 landen van zowel leveranciers als afnemers en ik verkoop de grote merken zoals Michelin en Goodyear, maar ook goedkopere versies uit bijvoorbeeld Azië. In Finland lever ik aan grote ketens als Euromaster en Vianor.
2) Zou je dit bedrijf of iets soortgelijks ook in Nederland begonnen zijn?
Deze vraag is hierboven al impliciet beantwoord (red.)
3) Wat vind je van het ondernemersklimaat in Finland?
Ik ben eigenlijk heel positief over het algehele klimaat, en dan met name voor buitenlandse ondernemers die de taal niet helemaal machtig zijn. Alle administratie- en belastingzaken zijn allemaal beschikbaar in het Engels. Mijn boekhoudprogramma is heel gebruiksvriendelijk en bankieren doe ik in het Engels, dus ik loop nergens echt tegenaan. En als je hulp nodig hebt, wordt er meestal goed advies gegeven.
4) In hoeverre denk je dat je Nederlanderschap helpt of niet helpt bij je activiteiten?
Absoluut wel. Van origine ben ik echt wel een Nederlander, ik ben actief en ondernemend ingesteld. De standaard Fin is toch wel wat terughoudender en bescheidener. Als je het op de juiste manier gebruikt, kun je daar veel voordeel van hebben. Mijn activiteiten in Finland zijn minder dan 10%, dus in die zin valt het mee, maar dat is een continue ontwikkeling dus dat kan meer worden.
5) Wat zijn je plannen voor de toekomst?
Momenteel ben ik heel gelukkig in Finland om te wonen. Ik heb in Vantaa een kantoor (Technopolis), vlak bij de luchthaven, en dat werkt goed. Ik wil verder groeien in de Scandinavische en Baltische landen en daarnaast mijn inkoop vanuit bijvoorbeeld Rusland verder uitdiepen. Ik wil mezelf en mijn bedrijf verder blijven ontwikkelen. Als ik in het verlengde nog iets kwijt mag over mijn sponsorschap … ik heb besloten om sponsor te worden van de vereniging omdat ik het leuk vind om Nederlanders hier te helpen met hun behoeften, dat heb ik al diverse malen gedaan en dat is goed bevallen.
Zie ook: www.vimexa.com
Tesla
Tesla
(vervolg op Noorderlicht dec 2019)
Ik heb in de afgelopen twee jaar alweer ruim 30.000 km gereden met mijn Tesla model 3 LR. Servicebeurten of ander onderhoud zijn nog steeds niet nodig geweest, want remmen doe je doorgaans op de motor waarbij je stroom regenereert. In de stad of in de file blijkt de elektrische auto dan ook op zijn zuinigst. De meeste ritten zijn kort, hooguit 50 km, sommige zijn langer tot 200 km, waarvoor thuis opladen voldoende is. Voor echt lange trips moet je de auto onderweg of na aankomst bij bestemming opladen.
Het energieverbruik is erg variërend: in de zomer is het verbruik vaak net boven de 130 Wh/km en in de winter bij extreme omstandigheden zelfs boven de 220 Wh/km. Gemiddelde energieverbruik: 170 Wh per kilometer ofwel 17 kWh per 100 km.
Over die 34.000 km waren de energiekosten net geen € 850,00. Thuis heb ik zonnepanelen, die bijna 5 mWh per seizoen opleveren en daarmee in principe het jaarlijkse stroomverbruik van mijn auto (2,7mWh) ruimschoots overlappen. Relatief gezien rijd ik dus eigenlijk op zonne-energie.
In de beginperiode, toen er niet al te veel laadpalen waren, kreeg je onverwachte verrassingen. Nieuw voor mij was dat het energieverbruik enorm omhoog gaat als er veel water op de weg ligt. Achteraf natuurlijk vanzelfsprekend. Daarbij bemerkte ik onderweg bij Mäntsälä, dat ik met de resterende energie van 17% Vierumäki in deze omstandigheden niet met zekerheid zou bereiken. Ik besloot om naast de Prisma op de parkeerplaats aan de Huvitie op te laden. In de stromende regen ontdekte ik dat beide NIVOS-snelladers niet werkten en ook hun klantenservice gaf geen antwoord. De enige lader in de buurt was toen een 11 kW laadpaal bij de K-supermarkt en na een uur had ik voldoende opgeladen dat ik de 75 km in de stromende regen naar de Tesla-supercharger aandurfde. Tegenwoordig heb je op die route drie snelladers: Juustoporti (Fortum), ABC-Renkomäki (Ionic) en Karisto (K-Lataus).
Het officiële rijbereik (WLTP) van mijn Tesla is 530 km, maar in de harde praktijk 450 km in de zomer en 350 km in de winter. Doordat de zwaardere delen zoals de accu en de motoren laag op ashoogte zijn, heeft deze auto een uitstekende wegligging. Het ‘dual motor’-systeem, met een motor op de achteras en een op de vooras, haalt je bij glad weer gelijk uit een slip.
Voor dagelijks gebruik houd ik het oplaadniveau op 60%, maar wanneer we een grotere trip gaan maken, laad ik de accu thuis tot 95%. Naar behoefte laad ik tijdens de trip bij de publieke laadpalen, want pauzes plan je bij een supercharger/snellader die je accu binnen 40 minuten weer bijladen. Dat doe je vooral als je dezelfde dag ook terug wilt. Naast die van Tesla gebruik ik meestal Fortum, Virta of K-Lataus, waar je jezelf moet identificeren met een ‘rfid-druppel’ of pasje. Buiten die drie Finse heb ik ook Shell Recharge voor mijn buitenlandse reizen.
De langzame laadpalen in de stad of bij hotels en supermarkten zijn met 11 kW of 22 kW, waarvoor je een eigen kabel nodig hebt. Maar snelladers langs de weg, met 50 kW tot 350 kW, hebben eigen aansluitkabels met speciale stekkers CCS (Europees) of CHAdeMO (Japans).
Afgelopen mei ging ik in één dag van Laukaa naar Joensuu en terug. De hele rit was 520 km. Op de heenreis een korte koffiepauze met 15 minuten bijladen in Varkaus en 4 uur aan het stopcontact tijdens mijn bezoek in Joensuu, dat met 15 km per uur de accu tergend langzaam bijlaadde. Laat in de namiddag in een ruk weer teruggereden. Thuis aangekomen had ik nog 15% over.
Thuis staat de auto in de carport met eigen laadpunt. Ongeveer zes keer per jaar krijgt hij daar ook een update via de wifi van ons huis. Iedere keer weer iets nieuws: het herkennen van verkeersborden, verbetering van autopilot, presentatie op het schermbeeld, de instellingen van de airco, ruitenwissers en/of de nieuwste informatie voor de navigator etc. Soms krijg je het gevoel in een nieuwe auto te zitten, omdat je die nieuwe instellingen opnieuw je eigen moet maken. Het houdt je in ieder geval scherp.
Afgelopen april kon ik na het updaten van de Tesla twee weken lang ‘valet parking’ uitproberen. Dat is een onderdeel van het ‘Full Self Drive’ (FSD)-systeem. Valet parking bleek helemaal niet te werken, omdat de auto in de carport stond. Vervolgens heb ik het nog eens voor het huis uitgeprobeerd. Daar bleek dat het sturen niet mogelijk was, want de auto ‘ziet’ geen strepen op mijn grindpad.
Toch heb ik een leuke sensatie voor mijn buurman geregeld; hij kwam net langs toen ik uit de auto kwam. Even een babbeltje met hem gemaakt en al naar hem toelopend op mijn telefoon het commando ‘voorrijden’ gegeven. Al gauw riep de buurman ‘’Hé je auto rijdt!’’ Ik keerde me om en riep "ARCHIE ZIT!" en met knipperende lichten reed hij weer terug. ‘’Ach hij is zo enthousiast om met mij een ritje te maken’’, zei ik verontschuldigend.
Met een elektrische auto internationale reizen maken was 10 jaar geleden nog een utopie. Vooraf plannen van lunch- of koffiepauzes is al een ingeburgerde gewoonte geworden en waar je stopt ga je natuurlijk ook daar bijladen. Wanneer je de eindbestemming invoert, krijg je de informatie waar je kan bijladen en koffie- of lunchpauze kunt houden. De auto begint dan de accu voor te verwarmen ongeveer 20 km voor het bereiken van de supercharger, waardoor de rustpauze beperkt blijft tot een redelijke tijdspanne.
Met "a better route planner" kan je je trip goed vooruit plannen, daar staan de voornaamste snelladers vermeld, met de daarbij behorende service voor kortere of langere pauzes. De ervaring leert dat een koffiepauze al gauw 20 minuten duurt en een lunchpauze ongeveer 40 minuten vergt, of je nu een burger eet, waarbij je op je beurt moet wachten, of van het buffet je maaltje bijeen verzamelt. Via de Tesla-app krijg je een melding dat de accu weer vol is en die 20/40 minuten-regel komt daar verbazend dichtbij!
Deze zomer mijn eerste buitenlandse reis gemaakt met de Tesla. We kozen om met Finnlines naar Duitsland te gaan en van daaruit Nederland te bezoeken. De hopeloze diversiteit van laadpaalaanbieders in Europa omzeil je met Shell Recharge, een app waarmee je toegang hebt tot wel 200.000 Europese oplaadpunten.
Met een 95% volle accu uit Laukaa vertrokken, iets bijgeladen in Vierumäki tijdens een korte koffiepauze en met een 50% volle accu in Vuosaari aangekomen. Na het inchecken is er de mogelijkheid om je auto iets op te laden tijdens het wachten, voor je aan boord mag. Op de boot zet je de auto in ‘parkeerstand’, want de Tesla heeft geen handrem zoals je gewend bent. De volgende dag rijd je in Travemünde rond 22 uur van de boot af. Je kan dan ’s nachts in een ruk doorrijden of in de buurt een hotel nemen. Wij kozen voor het laatste, zodat we bij daglicht door konden rijden naar Düsseldorf (425 km). In Reinfeld, even ten zuiden van Lübeck, aan de supercharger bijgeladen tijdens het ontbijt in het moderne restaurant ernaast en in Löhne, even voor Wildeshausen, bijgeladen tijdens een koffiepauze in het Shell-tankstation even buiten de snelweg A1. Tot aan Bremen was er weinig verkeer en kon ik redelijk veilig de Tesla uittesten. De maximumsnelheid van 230 km heb ik niet aangedurfd, maar de 200 km was in een “poep en zucht” bereikt en voelde als onwerkelijk, omdat de auto muisstil over de autobahn scheurt en het landschap als een versnelde film aan je voorbij raast. Op verzoek van Liisa heb ik na drie kermisachtige acceleraties het maar opgegeven, want het werd steeds drukker op de weg en heb ik me aan het gewone verkeer aangepast.
In Düsseldorf zijn er geen laadpalen te bekennen, ook in de openbare parkeergarages niet. De weinige laadpalen waren ofwel stuk, of de Shell Recharge werd niet herkend. Bij een Total-tankstation in zuidelijk Düsseldorf kon ik via internet online betalen, maar de prijs van 85 cent leek mij wel iets te gortig, zodat ik besloot om mij op de Tesla-laadstations te concentreren, die niet aan de autobahn, maar een kilometertje verder aan een zijweg liggen in combinatie met een modern winkelcentrum. Daar kan je in alle rust en luxe eten en shoppen, inclusief gratis plassen! De pauzes duren wel iets langer, maar de vrouw is supertevreden! Oh ja, de reis duurt wel drie uur langer, maar niet vanwege het laden!
Vanuit Düsseldorf trips gemaakt naar Koblenz (Moezelstreek), Essen, Keulen en uiteraard ook naar Nederland (Roermond,Velp en Den Haag) In Den Haag hadden we iedere avond binnen een straal van 100 meter diverse vrije laadpalen. Keus genoeg om je auto tijdens de nacht bij te laden. Het kost je € 0,36 per kWh, inclusief parkeren en betalen gaat via Shell Recharge, dat aan het einde van de maand op je kredietkaart wordt verrekend. De laadpaal in het centrum van Velp bij de dr. Fabiusstraat bleek zelfs gratis en op de terugweg de auto weer volgeladen aan de superchargers bij het nieuwe Van der Valk-hotel in Duiven.
Zoon Pieter heeft beloofd een aansluiting voor het opladen te installeren zodat met een gewone stekker (16A) tijdens de nacht in 7 tot 11 uur de accu weer helemaal vol is. Hij overweegt nog krachtstroom, want dan is de oplaadklus in 3 tot 4 uur geklaard. Tesla heeft voor beide gevallen een speciale verloopstekker meegeleverd. Dus altijd aan vrienden en familie vragen of je tijdens je bezoek de auto kan opladen. Kan dat niet, dan checken hoeveel laadpalen in de buurt zijn op bijvoorbeeld oplaadpunten.nl.
De terugreis naar Travemünde (580 km) behoeft geen haast, want de boot vertrekt na middernacht. Ruim de tijd voor een lunchpauze in het Chinese restaurant bij de supercharger in Löhne en shoppen in het winkelcentrum langs de A1 bij Bremen (Brinkum) en dineren in Reinfeld, bij Lübeck. Tesla heeft de oplaadstations stategisch wel erg goed gepland! Na twee nachten op de boot ´s ochtends in Finland aangekomen, waar ik in Järvenpää aan de 50 KW snellader in de parkeergarage van de K-Citymarket de accu weer tot 95% heb opgeladen tijdens de inkopen van vers proviand voor thuis. Een stop in Vierumäki is dan ook niet meer nodig, maar wel een koffiepauze gemaakt in Leivonmäki, waar we bij de Teboil de auto gratis konden bijladen, terwijl we bij Karoliina koffie gingen drinken.
De auto heeft ook nadelen: dat beeldscherm midden in de auto is niet zo handig te bedienen tijdens het rijden, daarom heb ik mijn vrouw een spoedcursus gegeven om onder andere de airco en radio te bedienen en het dashboardkastje te openen.
Ook vind ik het jammer dat je de cruisecontrol alleen kan instellen via het autopilot-systeem, dat een lichte versie is van FSD, waarbij de 6 camera’s van de auto een belangrijke rol spelen. FSD is naar mijn mening waardeloos op het Finse wegennet en ik geloof ook niet dat veel van de ruim 4000 Teslarijders in Finland een FSD hebben aangeschaft.
Het irriteert mij dat autopilot ontiegelijk eigenwijs is. Je schrikt je echt een hartstilstand, wanneer de auto plotseling stevig gaat remmen, omdat er een vrachtwagen op de linker weghelft tegemoet komt, wat in Finland de normaalste zaak van de wereld is.
Ik wist niet dat grote regendruppels gevaarlijke objecten kunnen zijn, want bij zwaar regenweer kan de auto plotseling stevig gaan remmen. Dat is natuurlijk levensgevaarlijk op de snelweg! Ook al is door enkele updates de autopilot enigszins verbetert, het blijft in je achterhoofd zitten om op tweebaanswegen of bij slecht weer de autopilot maar uit te zetten. Ook de navigator is niet altijd precies genoeg, want de autopilot past automatisch de snelheid naar beneden aan wanneer je op de snelweg langs een afrit rijdt. Dat is gemakkelijk opgelost door het gaspedaal weer in te drukken. Omgekeerd als je op een binnenweg rijdt die parallel loopt aan een snelweg, gaat de auto soms ineens ‘gas’ geven. De rem intrappen is de enige oplossing en de cruise daarna weer instellen.
In de file is autopilot wel heel goed! De auto houdt de ingestelde afstand van je voorganger, waardoor hij ook automatisch stopt of doorrijdt, precies wat je voorganger doet. Als je met meerderen in de auto zit kun je een geanimeerd gesprek voeren en de auto let op de weg en volgt het verkeer. Ook kan je een telefoongesprek voeren, dat trouwens altijd met bluetooth via de speakers gaat, zonder al te veel aandacht te besteden aan de verkeerssituatie. Gaat het verkeer weer doorstromen, dan uiteraard weer goed opletten!
Met die 6 camera’s heeft Tesla ook een ‘Sentry Mode’ die, wanneer ingesteld, automatisch gebeurtenissen vastlegt als iets of iemand de auto aanraakt. Dit systeem stuurt alle beelden naar Tesla; wil je ze zelf ook opslaan moet je een eigen USB-opslag aanschaffen en speciaal formatteren. Daarnaast vergt het opvallend veel stroom als je de auto twee weken op het vliegveld laat staan. Mijn mening: jammer dat de verzekering daar geen interesse voor heeft want het is voor hen geen overbodige gadget.
Heel handig is de Tesla-app op je telefoon, die aangeeft wanneer de accu weer vol is of dat je een deur of kofferbak niet goed hebt gesloten, maar ook waar je je auto hebt geparkeerd, zodat je hem gemakkelijk kan terugvinden.
De frunk (opbergruimte onder de motorkap) is eigenlijk veel te klein voor een koffer of boodschappentas. Dus daar gaat alles in wat voor de auto nodig is als laadkabels, ruitensproeistof, EHBO-tasje, gevarendriehoek, veiligheidsvest etc. Onder de kofferbak is nog een extra ruimte waar je tot 80 kg aan Bols en Beerenburg kan meesmokkelen naar Finland.
Ook leuk is de ‘dog mode’ om de airco in de auto te laten draaien als je hond in de hete/koude auto moet blijven. Ook handig als je zelf even weg moet, maar vrouw en/of kinderen in de auto op je wachten. Gelukkig zijn ze niet boos over de tekst op het grote scherm: ‘Mijn baasje is zo terug’.
Johannes P. Verasdonck
Klimbosactiviteit
30 mei 2021 – klimbos – ‘een activiteit op hoogte’
Op een mooie zondag in mei verzamelde een flinke groep Nederlanders zich rond het middaguur bij het klimbos op Mustikkamaa voor een activiteit voor jong en oud: klimmen in het klimbos van Korkee, want, zoals de aankondiging al stelde: ‘(deze) activiteit is speciaal voor onze jeugd, maar natuurlijk zijn alle jeugdigen onder ons ook welkom te komen klimmen in de touwen en tussen de bomen.’
Tussen de bomen nabij Korkeasaari zijn meer dan 10 parcours aangelegd, inclusief enkele voor de kleineren onder ons, bestaande uit touwen, kabels en plateaus, afgewisseld met verrassende elementen als een slee, een skateboard, alsmede gapende gaten, zwierende planken en wiebelende blokken.
Na de broodnodige instructies en het aanmeten van de benodigde veiligheidsuitrusting (bestaande uit een ‘harnas’ met twee haken en een helm), konden we op pad.
Allemaal klaar voor de instructies
Ik moet toegeven dat ik het normaal gesproken niet zo heb op dingen op hoogte – vraag me vooral niet om je dak sneeuwvrij te maken of je tv-antenne te controleren – en het eerste parcours zou, mocht ik gelovig zijn geweest, vast gepaard zijn gegaan met enkele schietgebedjes. Maar, toegegeven, na de eerste onzekere stapjes ging het tweede parcours al een stuk beter. En sneller.
Klaar om te gaan klimmen
Het mooie aan deze activiteit vond ik dat de verschillende generaties lekker door elkaar bezig konden zijn – dan weer was er een bekend gezicht tussen de boomtoppen boven ons, het volgende moment kwam er beneden wel weer een Nederlander voorbij schuifelen. Erg leuk.
Uitzicht van boven
Uiteindelijk hebben we zo’n zes parcours gedaan voordat we, ietwat vermoeid en zeker voldaan, op het terras plaatsnamen voor een kop koffie en een ijsje – we hadden het er warm van gekregen :).
Nog een uitzicht van boven
Sindsdien hebben m’n dochters al enkele keren gevraagd wanneer we weer naar een klimbos gaan, een teken dat het ook bij hen goed in de smaak is gevallen. Voor herhaling vatbaar dus wat ons betreft, en dank aan de Nederlandse vereniging voor het organiseren!
Bas Nieuwenhuis
Expositie Vapaan Ekat door Katinka van der Jagt
Afgelopen jaar heb ik voltijds geschilderd en studeerde ik kunstschilderen aan de Vrije Kunstschool (Vapaa TaideKoulu) in Helsinki. Deze school zit in het fantastische Kaapelitehdas-gebouw (een cultureel centrum) in Ruoholahti. De Vrije Kunstschool is een ‘Fine Arts’-school gespecialiseerd in schilderkunst. De school is in 1935 gesticht door mevrouw Maire Gullichsen, een bekende Finse kunstverzamelaar en -beheerder toegewijd aan de moderne en hedendaagse kunst, als alternatief voor de (toen conservatieve) Fine Art-academie. De Finse kunst was in de 30’er jaren tot stilstand gekomen en nationalistische waarden hielden de invloed van het Europese modernisme op afstand. Het doel van mijn school was om de invloed van de nieuw inzichten in de rest van Europa in de Finse kunst te introduceren, en de Vapaa Taidekoulu was essentieel voor de introductie van het modernisme in Finland. De school nam de structuur aan van de Franse ‘Académie libre’ en heeft er ook nu voor gekozen onafhankelijk te blijven, buiten het bestaande, gereguleerde en gecontroleerde kunstonderwijs in Finland. Een unieke school met illustere leerlingen zoals Tove Jansson, Torger en Carolus Enckell en Mari Sunna.
Mijn eerste academische jaar bestond uit studies van tekenen, schilderen (olieverf) en kleurperceptie, gebaseerd op met name het thema Model-studie. We gingen het jaar van start na een pittige selectie waarbij 75-80% van de gegadigden afvalt na een selectieschilderweek. De resultaten van dit eerste schooljaar zijn nu te zien in het gebouw Kaapelitehdas (adres hieronder) op de vierde verdieping, ingang D (galleria Vaaga). We begonnen dit jaar met 25 studenten en van 17 studenten zijn er nu 48 schilderijen te zien, waaronder 4 van mij. Tervetuloa!
Als thema voor onze expositie genaamd ‘Vapaan Ekat’ is een uitdrukking van Vincent van Gogh gekozen: ‘als je een stem in je hoort zeggen, jij kan niet schilderen, schilder dan vooral … en die stem zal het zwijgen opgelegd worden, maar alleen door hard te werken’ (Vincent van Gogh, 1883). De expositie toont de grote diversiteit in de groep. In de geest van de Vrije Kunstschool is er veel ruimte gegeven aan individuele expressie. Onze groep wordt omschreven als ‘zonder vrees, nieuwsgierig en gemotiveerd’. De expositie is vrij toegankelijk tot 29 augustus 2021. Adres: Talberginkatu 1 in Helsinki.
Links werk van Ida Malmi (e-mail: ida.m.malmi@gmail.com en IG: i.malmi). Rechts werk van Katinka van der Jagt (e-mail: katinka1001@gmail.com en IG: tinkebell1).
Katinka van der Jagt