Zomerkamp
Redactie Noorderlicht
We hadden met ons gezinnetje net een topvakantie achter de rug in een mooie chalet aan het Saimaa-meer, voorzien van alle luxe die de verwende reiziger zich maar kan wensen. Een groot contrast met het wildkampeeravontuur waarvoor Joanneke ons uitnodigde. Geen elektriciteit of stromend water, enkel een composttoilet. Maar niet getreurd, we gaan ervoor!
In Padasjoki kwamen we terecht tussen een bont allegaartje van volwassenen en kinderen van alle leeftijden die zich, diep verscholen in het woud, langs de oevers van een ondiep veenmeertje genesteld hadden. Als geadopteerde Belgen en als nieuwkomers tussen al die oude bekenden, voelden we ons aanvankelijk wel een beetje de vreemde eend in de bijt. Gelukkig duurde dat niet lang. Het was mooi om te zien hoe de kinderen elkaar meteen vonden, en er zich spontaan een meiden- en een jongenstent vormde.
Uiteraard is er altijd wel iets dat je vergeet, dus ook deze keer. Drinkbaar water? Niet aan gedacht. En dan een gasflesje uit de Biltema dat weigerde compatibel te zijn met het door ons uit België geïmporteerde Campingaz-kookstel. Gelukkig was er telkens een vriendelijke medekampeerder om ons uit de nood te helpen. Toen eenmaal de tent uiteindelijk overeind stond (was ondertussen al twee zomers geleden!), eindelijk rust…
De kinderen namen of zelf het voortouw bij het bedenken van activiteiten (van ’s morgens vroeg in het meertje spetteren), of ze lieten zich inspireren door de talenten van de Reudler-scoutszussen, die zonder verpinken (Vlaams voor met de ogen knipperen, red.) het ene spelletje na het andere uit hun hoed toverden. Voor de volwassenen: een zee van tijd om eens lekker niets te doen, een boekje te lezen, houten bootjes in elkaar te knutselen, te wandelen, en ‘s avonds na te praten met een biertje.
Zelfs voor de aangekondigde regenbui op zaterdagnamiddag had de NViF een geniale oplossing in petto. Op naar Vasikkarokki (Kalverrock, jawel) in het nabijgelegen Auttoinen! Op het podium maakten we kennis met Brädi, een dertigjarige Suomi-rapper die er geen graten in zag (Vlaams voor geen probleem vinden, red.) om op zaterdagnamiddag te midden van tractors en strobalen een bende achtjarigen te animeren. Een mens moet iets doen om aan de kost te komen. Naar goede Finse gewoonte was er geen gebrek aan koffie.
En om eerlijk te zijn, we hebben onze Campingaz absoluut niet gemist. Met dank aan een topchef-meesterbrouwer-zwager die Joanneke speciaal uit Nederland geïmporteerd had.
’s Morgens een vers espressootje, ’s middags een barbecuetje met heerlijke gevulde champignons en ten slotte geroosterde bananen met chocolade als toetje. Wat kan een mens zich meer wensen? Het zal u dan ook niet verbazen dat wij ons na twee dagen helemaal thuis voelden. Wildkamperen is fun!
Lies Jardin & Sigurd D’hondt
September 2018
World Press Photo-tentoonstelling
Van 24 augustus tot 13 september was wederom de World Press Photo-tentoonstelling te zien in Sanomatalo naast het centraal station in Helsinki. De tentoonstelling was het resultaat van een mooie samenwerking tussen de ambassade, Helsingin Sanomat en Canon. Het was het vijfde jaar op rij dat de tentoonstelling in Helsinki te zien was.
World Press Photo organiseert jaarlijks ‘s werelds grootste en meest prestigieuze fotografiewedstrijd. Na de wedstrijd worden de foto’s bijeengebracht in een reizende expositie die door meer dan één miljoen mensen in 40 landen wordt bekeken. De World Press Photo-organisatie is opgericht in 1955 en zetelt in Amsterdam.
Seminar over moderne vormen van ouderenzorg
Eind augustus organiseerde de stad Espoo een eendaags seminar met als onderwerp ‘Ikäihmisten modernit palvelut Hollannissa ja Suomessa’, oftewel moderne diensten voor ouderen. Een belangrijk deel van het programma waren twee Nederlandse cases en sprekers van resp. Buurtzorg en De Hogeweyk.
Buurtzorg Nederland heeft wereldwijd veel bekendheid verworven door hun vernieuwende concept voor thuiszorg. Bij de zorgverlening wordt gestreefd naar betere oplossingen voor de cliënt, duurzaam en effectief. Omdat er wordt gewerkt met zelfsturende teams kan er beter worden aangesloten bij de specifieke wensen en behoeften van de cliënt. In de teams werken (wijk)verpleegkundigen samen met wijkziekenverzorgenden, waarbij hun oplossend vermogen en professionaliteit ten volle worden benut. De teams zijn zelf verantwoordelijk voor de planning en uitvoering van de werkzaamheden. De Buurtzorgteams worden ondersteund door een regiocoach en een klein landelijk hoofdkantoor dat is gehuisvest in Almelo.
Buurtzorg is een baanbrekende gezondheidszorgorganisatie die 10 jaar geleden is opgericht met een verpleegkundig gestuurd model van holistische zorg dat een revolutie teweeg heeft gebracht in de gemeenschapszorg in Nederland.
De Hogeweyk is geen traditioneel verpleeghuis, maar een nieuw thuis voor mensen met dementie waar de inwoners hun eigen keuzes kunnen maken en hun eigen leven blijven leiden, met de beste zorg. De Hogeweyk is een echte wijk met straten, pleinen, steegjes en een park. Men woont in een van de 23 woningen, samen met 6 tot 7 huisgenoten waarmee men dezelfde leefstijl deelt. Elke woning heeft een vast team van verzorgers. In de woningen wordt een volledig zelfstandige huishouding gevoerd die niets weg heeft van het leven in een traditioneel verpleeghuis. Bij een normaal leven horen ook dagelijkse bezigheden zoals zien en ruiken dat er eten gekookt wordt, de was vouwen of naar buiten gaan en boodschappen doen. Genieten op een terrasje, wat drinken in het café, boodschappen doen of zelfs naar een echt theater? Alles is mogelijk! De Hogeweyk is een nieuw thuis voor mensen met dementie, gebouwd als een sfeervolle woonwijk, met vele faciliteiten.
Helsinki Design Week
Nederland was wederom goed vertegenwoordigd tijdens de Helsinki Design Week van 2018. De jaarlijkse Helsinki Design Week vond plaats van 6 tot 16 September. Het evenement is gericht op design en de creatieve industrie, en bestond uit meer dan 250 verschillende evenementen. Ook Nederlandse sprekers droegen bij aan de verschillende onderdelen in het programma. Zo sprak Sandra Horlings, Brand & Strategy consultant bij Innoboost, over onderwerpen als duurzame groei en circulaire bedrijfsmodellen. Sandra is co-auteur van het boek ‘Brands with a Conscience’ – How to Build a Successful and Responsible Brand.
Bezoek van Minister Blok
Op 27 en 28 augustus bracht Stef Blok, de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, een bezoek aan Finland.
Blok was in Helsinki op uitnodiging van Timo Soini, de Finse minister van Buitenlandse Zaken.
De ministers bespraken de bilaterale betrekkingen tussen onze landen,
Brexit, de toekomst van de Europese Unie en zaken die verband houden met het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid van de EU. De trans-Atlantische betrekkingen, de NAVO en Rusland stonden ook op de agenda. Stef Blok sprak Finse ambassadeurs toe tijdens hun jaarlijkse conferentie. Hij benadrukte het belang van multilaterale samenwerking voor Nederland en Finland.
Minister Blok: “Onze relaties zijn uitstekend, warm, open en onze landen zijn gelijkgezind. We hebben een actieve handelsrelatie en de onderlinge handels- en investeringscijfers zijn indrukwekkend. Het Nederlandse/Finse handelsvolume overschrijdt 8 miljard euro per jaar. “
Tevens was er een korte ontmoeting met president Sauli Niinistö. Daarnaast had minister Blok tijd vrijgemaakt voor een korte ontmoeting met het team van de ambassade.
De ambassadeur en het ambassadeteam wensen jullie alvast een goed begin van de herfst!
Juni 2018
Nederlandse innovatie op het Upgraded Life Festival
Het Upgraded Life Festival is een van de grotere evenementen waar de ambassade dit jaar aan deelneemt. Het is een gerenommeerd event op het gebied van innovatie in de zorg en welzijn. Er zijn veel start-ups uit de Noordse en Baltische regio en een gemengd publiek van start-ups, bedrijven, investeerders, professionals in de gezondheidszorg, academici en ecosysteem-partners. Onze ambassade was aanwezig met een ‘Holland meeting point’. Een Nederlandse delegatie van start-ups en verschillende sprekers waren aanwezig. Finland is immers een belangrijke speler in de groeiende health tech-sector en biedt Nederlandse bedrijven daarom mooie kansen. De avond voorafgaand aan het evenement organiseerde de ambassade een netwerkbijeenkomst in de residentie.
Op vakantie naar het buitenland?
Gaat u deze zomer naar het buitenland op vakantie? Vergeet dan niet de geldigheid van uw paspoort of identiteitskaart te controleren! Onze consulaire medewerkers zijn graag bereid om op afspraak uw reisdocument te verlengen. Via onze website kunt u hiervoor een afspraak maken. Het is belangrijk dat u de juiste documenten meebrengt. Op de website kunt u een persoonlijke checklist maken, zodat u ziet welke papieren u nodig heeft. Na de aanvraag duurt het ongeveer twee tot drie weken voordat het nieuwe reisdocument gereed is.
Website: https://www.nederlandwereldwijd.nl/landen/finland
Fietsparkeerplaats
Ook dit jaar heeft de ambassade weer een van de twee diplomatieke parkeerplaatsen voor de ingang van de ambassade ter beschikking gesteld aan de stad Helsinki voor het plaatsen van een fietsenrek. Het fietsenrek is oranje, heeft de vorm van een auto en het past precies op een autoparkeerplaats. Het biedt plaats aan circa 12 fietsen. Op deze manier laten we zien dat we fietsen promoten en stimuleren. Het is goed om te zien dat het fietsenrek elke dag goed gevuld is! Dus, mocht u langskomen voor het verlengen van uw reisdocument en u woont in de buurt, kom dan vooral met de fiets :-)!
Concerten van Nits
In mei bracht de populaire Nederlandse rockgroep Nits wederom een bezoek aan Finland. De laatste keer dat zij in Finland waren, was drie jaar geleden. Ze gaven concerten in Tampere, Helsinki en Turku. De band was vooral in de jaren 80 zeer populair. De groep had hits met nummers als Nescio, In The Dutch Mountains, Adieu, Sweet Bahnhof, en J.O.S. Days. De band heeft jarenlang op vele festivals in Finland gespeeld en ze hebben daardoor veel van Finland gezien. Ze hebben een flinke groep trouwe fans in Finland en dat bleek ook wel uit de goedgevulde zalen in Helsinki, Tampere en Turku.
Via de Facebook-pagina van de ambassade gaven we per concert/stad 2 gratis kaartjes weg!
Tweet MinBZK > minister Ollongren
Op 15 en 16 mei bracht Kajsa Ollongren, de Nederlandse minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, en tevens viceminister-president, een bezoek aan Finland. Ze had diverse bilaterale gesprekken, onder andere met de Finse minister van Milieu, Energie en Wonen (Kimmo Tiilikainen), minister van Economische Zaken (Mika Lintilä) en minister van Binnenlandse Zaken (Kai Mykkänen). De gesprekken gingen over interne veiligheid, cybersecurity, koolstofarm bouw- en huisvestingsbeleid en cohesiebeleid. Daarnaast bracht ze een bezoek aan de wijk Kalasatama in Helsinki waar zij meer inhoudelijke informatie kreeg over het project ‘Smart Kalasatama’. Dit is het paradepaardje van de stad Helsinki op het gebied van slim verkeersbeheer, slimme verlichtingsoplossingen en slimme energie maar ook door de participatie van de inwoners van het gebied.
De ambassadeur en het ambassadeteam wensen jullie een fijne zomer!
Je kind op Nederlandse les in je eigen gemeente
Sinds januari 2014 geef ik Nederlandse les als ‘oman äidinkielen opettaja’ (‘eigen moedertaal lerares’) in Jyväskylä. In mijn geval heb ik slechts twee (van de 11) leerlingen in de klas waarvan Nederlands ook echt de taal van hun moeder is, want zoals bij de meeste gemengde gezinnen in Finland zijn het de vaders die Nederlands zijn en de moeders Fins. Daarom vind ik de Engelse term ‘heritage language’ veel toepasselijker, maar hoe dat nu weer te vertalen naar het Nederlands of Fins?
Finland heeft een lange traditie in het aanbieden van ‘eigen moedertaal onderwijs’ aan immigranten uit de eerste en tweede generatie. Sinds eind jaren tachtig worden deze talen op Finse scholen onderwezen. Geadopteerde of meertalige inheemse Finse kinderen die voor langere tijd in het buitenland hebben gewoond, zijn ook van harte welkom om deel te nemen aan deze lessen. Lokale autoriteiten zijn verplicht om het leren van de ‘eigen moedertaal’ te organiseren (2 lesuren per week) wanneer een minimum van vier leerlingen zich heeft aangemeld en er een geschikte docent kan worden gevonden. Dit hoeft geen vakdocent te zijn als die niet beschikbaar is. Iemand die Nederlands als moedertaal heeft en enige affiniteit met lesgeven, is al voldoende. Zo ben ik zelf ook begonnen.
Op dit moment wordt er op ten minste zes plaatsen op deze manier Nederlandse les aangeboden in Finland; nl. in Helsinki, Vantaa, Espoo, Kirkkonummi, Turku en Jyväskylä. Maar in elke Finse gemeente waar er ten minste vier leerlingen zijn, is het dus mogelijk om een groep te starten. Alle kinderen vanaf eskari (‘voor-school’) tot en met het voortgezet onderwijs (lukio en ammattikoulu) zijn welkom (dus voor komend schooljaar alle kinderen geboren in 2012 en eerder).
Deelname aan de lessen is optioneel, maar eenmaal opgegeven wordt er wel verwacht dat de leerlingen ook komen. Hier in Jyväskylä moeten de leerlingen ten minste 70% van de lessen aanwezig zijn om aan het eind van het schooljaar een ‘todistus’ (certificaat) te krijgen. Dit wordt naar de scholen van de leerlingen gestuurd en toegevoegd aan hun schoolrapport. Op het lukio kan Nederlands ook meetellen als cursus.
In het nieuwe curriculum dat nu op de Finse scholen geldt, is er extra ruimte voor het gebruik van je ‘eigen moedertaal’. De leerlingen worden nu aangemoedigd om ook Nederlands te gebruiken bij het leren van andere vakken. Wanneer er een nieuw onderwerp wordt behandeld, dan mag de leerling ook informatie opzoeken op Nederlandse websites of in Nederlandse boeken. Wanneer ze boeken moeten lezen voor hun leesdiploma, dan mogen hier ook Nederlandse boeken voor gelezen worden.
Naast dit Nederlandse onderwijs aangeboden door de gemeentes, is er in Espoo ook de Nederlandse school. De Nederlandse School in Finland wordt georganiseerd door de Stichting Nederlandse Taal en Cultuur in Finland. Hier wordt Nederlands taalonderwijs gegeven aan kinderen van 3 tot 14 jaar. De lessen worden om de week gegeven op zaterdag. Deze lessen zijn bedoeld voor alle Nederlands sprekende kinderen in en rondom Helsinki. Voor meer informatie zie: http:/ntc.fi.
Woon je in een gemeente waar geen Nederlandse les wordt aangeboden, maar wil je dat wel graag, zorg dan dat je een groep van 4 leerlingen vormt en vraag het aan bij jullie gemeente. Mocht het toch niet lukken, laat het dan weten. Ik help graag via de contacten die ik in de gemeente Jyväskylä heb.
Joanneke Reudler Talsma
Van onze nieuwe voorzitter
Hallo allemaal,
Als nieuwe voorzitter aan mij de eer om jullie namens het bestuur te informeren. Allereerst wil ik de uitgetreden leden van harte bedanken, hun energie en inspanningen hebben de vereniging gebracht tot waar we nu zijn. We hebben een prachtig jubileumjaar achter de rug en de vereniging staat er in alle opzicht goed voor. Aan ons de taak om in hun voetsporen te treden en verder te bouwen op dit succes.
Tja, voorzitter, dat was niet per se de bedoeling. Sterker nog, toen ik na de (zeer geslaagde) nieuwjaarsborrel afscheid nam van Michael vroeg hij, zoals gewoonlijk, of ik geen lid wilde worden. Waarop ik, eloquent en diplomatiek zoals altijd, antwoordde “Ja … uh … nou, dat weet ik niet hoor. Wat doen jullie nu eigenlijk?”
Maar toen verscheen de oproep voor bestuursleden en begon het te kriebelen. Het waren altijd leuke activiteiten en het bestuur leek het naar hun zin te hebben. Daarnaast werd het wel weer tijd voor een nieuwe uitdaging. Waarom niet, ik wil wel helpen.
Enige bokkesprongen later liep ik na de ALV met een dikke map boekhouding én de peen- uienpannen weer naar buiten. Daar stond ik dan, de nieuwe voorzitter van de Nederlandse Vereniging in Finland. Dit ging wel erg snel, wat heb ik mezelf nu weer op de hals gehaald …
Hoog tijd om eens uit te zoeken waar deze vereniging nou eigenlijk voor staat. Op de website wordt het omschreven als ‘De vereniging heeft tot doel het bevorderen van contacten en activiteiten voor de Nederlanders in Finland’. Ok, het verbinden van Nederlanders in Finland, een nobele doelstelling, maar dat doet Facebook toch al?
Als bestuur hadden we een vliegende start, want al 4 weken na onze inauguratie stond onze grootste viering in de boeken; Koningsdag. De vieringen door het hele land waren een groot succes. Hartelijk dank namens de rest van de vereniging aan iedereen die zoveel tijd en energie gestoken hebben in deze feesten!
Het koningsdagfeest in Helsinki was voor mij een uitgelezen kans om mensen te leren kennen. Het was een warm welkom en een erg gezellige avond. Ik heb direct van de gelegenheid gebruik gemaakt om iedereen te vragen wat voor hún de vereniging maakt.
Het antwoord was unaniem, onze vereniging heeft als doel de verspreiding van Nederlands beste exportproduct, niet bloemen of kaas, nee Gezelligheid!
De Nederlandse Vereniging voor Verspreiding van Gezelligheid in Finland, kijk daar kan ik wel wat mee.
Niels
Maart 2018
Nijntje knuffelbeer voor baby Niinistö
President Sauli Niinistö en zijn vrouw Jenni Haukio hebben op 2 februari een zoontje gekregen. Namens de ambassade hebben wij een grote Nijntje bezorgd bij de kersverse ouders. We hopen dat baby Niinistö veel zal spelen en knuffelen met Nijntje! Wist je trouwens dat Nijntje in het Fins ‘Milla’ heet? Graag vertellen we iets meer over het ontstaan van Nijntje. In 1955 wordt Nijntje ‘geboren’. Tijdens een vakantie in Egmond aan Zee, vertelt Dick Bruna elke avond voor het slapengaan aan zijn oudste zoon Sierk een verhaaltje over een wit konijn dat in de tuin van het vakantiehuisje rondloopt. Dat konijn wordt de inspiratie voor Nijntje. Als vader Dick wat zit te tekenen verschijnt Nijntje op papier. Omdat hij het leuker vindt om een jurkje te tekenen dan een broekje, maakt hij van Nijntje een meisje. In de eerste jaren lijkt Nijn op een stoffen speelgoeddier, met wat lompe oren. Vanaf 1963, als de boekjes voortaan in vierkant formaat verschijnen, lijkt ze op de Nijn zoals wij haar nu nog kennen. Ze kijkt met haar zwarte oogjes de lezer eigenwijs aan, heeft twee strakke, puntige oren en lekkere bolle wangen.
Nijntje is wereldwijd het meest bekend en het meest populair van de figuren uit de boeken van Dick Bruna. Hij heeft over haar ook de meeste boeken gemaakt (meer dan 30). Ze spreekt kinderen over de hele wereld aan en geeft ze een warm en prettig gevoel van veiligheid. Veel kinderen herkennen zich in Nijntje en in haar avonturen. Ze is ongecompliceerd en onschuldig, is positief en staat open voor nieuwe ervaringen.
De naam ‘Nijntje’ is afgeleid van konijntje. Voor iedereen die Nederlands spreekt, is dat een heel logische naam, maar in het buitenland is dat anders. Omdat het woord ‘konijn’ in alle talen anders is en ‘Nijntje’ bovendien heel moeilijk is om uit te spreken in veel andere landen, heeft onze Nijn in het buitenland een andere naam gekregen. Eentje die geen speciale betekenis heeft, maar wel makkelijk uit te spreken is in alle talen: Miffy. Vroeger had Nijntje in elk land een andere naam (‘le petit lapin’ in Frankrijk en ‘kleintjie’ in Zuid-Afrika bijvoorbeeld) maar tegenwoordig heet ze in de meeste landen ‘Miffy’.
100 jaar betrekkingen tussen Nederland en Finland
Op 28 januari 2018 was het precies 100 jaar geleden dat Nederland Finland erkende als land. We vieren dit jaar dan ook 100 jaar betrekkingen tussen Nederland en Finland.
‘Open Doors’-sessies in de residentie
Als onderdeel van de viering openden we begin februari de deuren van de residentie. Iedereen kon zich aanmelden voor deze ‘Open Doors’-events. Diverse schoolklassen kwamen en ook bezoekers van jong tot oud. We vertelden over gebeurtenissen uit de 100 jaar geschiedenis en over het werk van een ambassade. Ook werd de speciale video vertoond die is gemaakt ter ere van de 100 jaar. Vooral bij het zien van Timo Soini en Jari Litmanen verschenen er glimlachen op ieders gezicht. Daarnaast viel de interactieve Kahoot-quiz erg in de smaak, evenals de stroopwafels, speculaas en dropjes. We hadden designer Willem Heeffer gevraagd om in het bijgebouw naast de residentie een soort minimuseum te maken over de ambassade van nu en de ambassade van vroeger. Dit heeft geresulteerd in een interessant overzicht van gebeurtenissen en geluidsfragmenten die verteld worden door nieuwslezers en mensen die bij de betreffende gebeurtenissen aanwezig waren.
Wegens het succes organiseren we in april nog een aantal Open Doors sessies voor schoolklassen. Mocht u willen aanmelden met bijv. de klas van uw zoon/dochter, neem dan contact met ons op via hel@minbuza.nl.
Professor Willem Van der Vlugt
Naast de Open Doors-evenementen, werd er in samenwerking met het Fins nationaal archief een seminar georganiseerd over professor Willem Van der Vlugt. Hij was een internationaal bekende verdediger van de Finse rechten. Hij, en later ook zijn zoon en kleinzoon, hebben een belangrijke rol gespeeld in de Fins-Nederlandse betrekkingen.
In 1899 werd Professor Willem Van der Vlugt uitgenodigd om deel te nemen aan een delegatie naar de Russische tsaar Nicolaas II, om daar te protesteren tegen de “Russificatie van Finland”. De tsaar had zich het recht toegeëigend om over Finland te regeren zonder toestemming van de lokale wetgevende instanties. Zo werd het Russisch de officiële taal en de Russisch orthodoxe godsdienst de staatsgodsdienst van Finland. De delegatie waar Van der Vlugt deel van uitmaakte werd echter niet ontvangen door de tsaar. Tijdens de jaren die hierop volgden schreef Van der Vlugt vele artikelen over de situatie in Finland. Ook na de Eerste Wereldoorlog zette hij zich nog in voor Finland, tijdens het geschil met Zweden over de Ålandseilanden.
In de residentie waren ook diverse belangrijke (originele) documenten te zien en het portret van Willem Van der Vlugt heeft een prominente plek aan de muur gekregen. Familieleden van Van der Vlugt reisden af naar Finland om het seminar bij te wonen en na afloop vond er een receptie plaats in de residentie.
Nederlandse film ‘De hel van ’63’ wordt vertoond tijdens de European Film Weeks
Jaarlijks vinden in Helsinki de European Film Weeks plaats. Wat ons betreft een mooie gelegenheid om een Nederlandse film te vertonen. Geïnspireerd door het ijskoude weer en de Elfstedenkoorts die weer even oplaaide, hebben we dit jaar gekozen voor de film ‘De hel van ‘63’. Dit is een Nederlandse film uit 2009. Het gaat over de Twaalfde Elfstedentocht van februari 1963. De naam komt vanwege het feit dat de Elfstedentocht van ’63 enorm zwaar was en met de hel werd vergeleken.
Synopsis: Het is februari 1963 en steenkoud, wel 18 graden onder nul. De Friezen houden toch hun Elfstedentocht, de 200 kilometer lange Toch der Tochten. Vier mensen doen mee, elk om hun eigen redenen. Soldaat Henk Brenninkmeijer deserteert om de tocht te kunnen rijden; uiteindelijk is zijn meerdere trots op hem en wordt het hem vergeven. Arbeider Kees Ferwerda is pas weer ontslagen, zijn zwangere vrouw wil bij hem weggaan, maar uiteindelijk is ze trots op hem en komt het weer goed. Boer Sjoerd Lelkema is 17 terwijl je voor de tocht 18 moet zijn; hij rijdt toch mee, en verwerft met de stempelkaart van Annemiek, die meerijdt ter ere van haar overleden vriend, het Elfstedenkruisje. Daarmee bewijst hij tegenover zijn oom dat hij een doorzetter is (in tegenstelling tot zijn vader), wat voor de oom reden is om garant te staan voor een lening die hij wil afsluiten om zijn boerderij te kunnen kopen. Tijdens hun zware tocht slepen ze elkaar er doorheen.
De European Film Weeks zijn van 13 tot 22 april 2018. De films worden vertoond in Eurooppasali (Malminkatu 16, Helsinki) en de toegang is gratis. Zeer waarschijnlijk wordt de Nederlandse film vertoond op zondag 15 april om 14.45 uur. Houdt u vooral onze Facebook-pagina in de gaten!
De ambassadeur en het ambassadeteam wensen jullie alvast een goed begin van de lente!
Even voorstellen
Hoi! Met dit korte berichtje in het Noorderlicht zou ik mijzelf graag willen voorstellen als nieuw bestuurslid van de Nederlandse Vereniging in Finland. Ik heet Amber Geurts en langzaamaan heb ik een route noordwaarts afgelegd, die mij uiteindelijk in Helsinki heeft doen belanden: geboren in Brabant, woonachtig in Den Haag sinds de middelbare school en vertrokken naar Groningen voor mijn promotie-onderzoek.
Na het verdedigen van mijn proefschrift over bedrijfsreacties op digitale innovaties in de Nederlandse muziekindustrie aan de School of Business van de Universiteit van Groningen, ben ik nog verder naar het noorden gegaan: Finland! Hier heb ik een mooie postdoctoraal-positie gevonden aan de Aalto-universiteit. In dit project ben ik zowel werkzaam aan de School of Business op de Töölö Campus als aan de School of Science op de Otaniemi Campus. Daarnaast reis ik veel naar verschillende onderzoeksgroepen wereldwijd. We doen namelijk een interdisciplinaire, internationale studie naar de rol van big data en AI in het ontdekken en ontwikkelen van nieuwe materialen die gebruikt kunnen worden om de sociale uitdagingen van onze huidige samenleving op te lossen!
Alhoewel ik graag, en veel, praat over mijn werk, spendeer ik veel van mijn vrije tijd aan het ontdekken van Finland, reizen in de noordelijke regionen van deze wereld (tot nu toe Estland, Rusland en Lapland) en watersporten. Afgelopen zomer heb ik bijvoorbeeld wakeboarding onder de knie gekregen! Ook organiseer ik graag activiteiten en uitjes, en ik kijk er dan ook naar uit om leuke activiteiten te organiseren voor de Nederlandse Vereniging in Finland.
Amber Geurts
Hallo medelanders,
Prettig kennis te maken, ik ben Niels Voorham, een enthousiaste regelneef die er erg veel zin in heeft om het bestuur van de Nederlandse Vereniging in Finland te komen versterken. Hmm … meer over mij … geboren en getogen in die “Mauie stad achtâh de dùine”, al klink ik, na 10 jaar in een veel te sjieke boekhandel gewerkt te hebben, meer Hagenâer dan Hagenees. Alles gestudeerd van farmacie tot filosofie en steevast erg actief in de studievereniging, barbestuur, diverse commissies én mijn zeefdrukkerijtje. Wat aan het eind van elk jaar vreemd genoeg resulteerde in nét te weinig studiepunten, maar dat lag natuurlijk aan de studie.
Na een tijdje over de wereld gezworven te hebben met mijn rugzak, begon het te dagen dat een academische carrière misschien niet voor mij was weggelegd. Het kwartje was gevallen dat mijn organisatorisch talent beter tot zijn recht kwam in de praktijk. Uiteindelijk ben ik weer in Nederland neergestreken en ben geëindigd als faciliteitsmanager bij Escher in Het Paleis. Een prachtig museum gewijd aan de Nederlands graficus M.C. Escher, gevestigd in het oude winterpaleis van koningin Emma.
Op een van de borrels die ik organiseerde voor expats liep ik een Finse tegen het lijf … en zo is het gekomen.
We wonen nu een jaar in Helsinki en ik ben druk bezig met Finse les en hard op zoek naar werk. De buren zijn bijna gewend aan die enthousiaste kaaskop die iedereen gedag zegt en een praatje begint in de lift. Bijna, want ze nemen nog steeds liever een andere lift ;).
Niels Voorham
Het behouden huis - Kässän talo in Virkkala
VIRKKALA
De cultuurgeschiedenis van Lohja moet je zoeken in Virkkala. Daar woonde Elisabeth Järnefelt, iedereen weet over haar wereldberoemde zoons. Vanuit Virkkala verstuurde haar schoonzoon Jean Sibelius het manuscript van zijn vioolconcert naar de uitgever. Ook Mannerheim heeft in Virkkala gewoond. Nog in de zeventiger jaren had Virkkala een eigen orkest, toneelvereniging en operettevereniging.Tot tien jaar geleden was Virkkala het belangrijkste dorp van ”Lohjan Kunta”. De gemeente was rijk en cultuur floreerde. Tien jaar geleden fuseerde Lohjan Kunta met Lohjan Kaupunki. Lohjan Kaupunki zat diep in de schulden en na de fusie zit heel Lohja in de schulden. Lohja heeft niet zo verstandig geinvesteerd en heeft oa een veel te grote bibliotheek gebouwd. Dit is een van de redenen waarom er op cultuurgebied drastisch bezuinigd moet worden. Het was de bedoeling van de politici om alleen het centrum van Lohja te ontwikkelen.
KÄSSÄ
Het sluiten van de kalkfabriek (1990) was in Virkkala een vreselijke catastrofe: in vrijwel elk gezin was er iemand die werkte in de fabriek. Als een soort van troostprijs werd Kässä geschonken aan de gemeente Lohja. De overhandiging van de papieren was een feestelijk gebeuren. Kässä werd gerenoveerd en ook in het stadsplan bestemd voor cultuurgebruik, zoals ook in het officiele dokument als voorwaarde was gesteld. Kässä valt onder monumentenzorg.Kässä is voor de inwoners van Virkkala een gebouw wat bij de meeste inwoners enorme emotionele reakties oproept. Kässä is gebouwd omstreeks 1880 in “nikkari-renessance” stijl en staat op dezelfde lijst voor bijzondere gebouwen als oa Hvitträsk en Villa Kleineh. De bouwer bezat een zagerij, zijn gezin woonde in Kässä. Het gebouw is ook gebruikt als ziekenhuis en als medisch centrum van de kalkfabriek in Virkkala. Toen in maart 2006 in de krant stond dat Kässä zou worden omgebouwd tot kinderdagverblijf, waren de inwoners van ons dorp geschokt. Dit besluit was in het geheim gemaakt en als reden werd gezegd, dat niemand gebruik wil maken van Kässä. De waarheid is, dat men niet wist hoe je Kässä kon reserveren.Als gevolg van het sluiten van de fabriek was Virkkala ook zijn zalen kwijt kwijtgeraakt en tegenwoordig is Kässä de enige openbare gelegenheid waar iets georganiseerd kan worden.Tussen de regels door begrepen de inwoners van Virkkala heel goed dat op wat langere termijn de bibliotheek ook zou worden gesloten. Dat doet vreemd aan, want er worden veel nieuwe woningen gebouwd en de scholen moeten uitbreiden. Sluiten van de bibliotheek zou een ramp zijn voor heel wat scholieren: de verbindingen naar Lohja met openbaar vervoer zijn niet zo goed. Virkkala heeft zowel een fins-talige als een zweeds-talige yläaste en ook een zweeds-talig lukio.
PRO KÄSSÄ
Als gevolg van een whiplash (niet zo handig als je violist bent) had ik in maart 2006 tijd om de krant te lezen en las ook het nieuws over Kässä. In een spontane reaktie deed ik mee om “Pro Kässä” op te richten. Wij moesten vlug zijn, want naar wij begrepen was het was de bedoeling van de gemeente om na de paasdagen te beginnen met het verbouwen van Kässä. In een week kreeg “Pro Kässä” meer dan duizend namen, ook de media waren geinteresseerd. Op 10 april was in Kässä de oprichtingsbijeenkomst van Virkkalan Kulttuurin Ystävät Virkby Kulturvänner waaraan bijna honderd mensen deelnamen. De vereniging moest heel snel werken om op tijd haar plannen voor te kunnen leggen aan het gemeentebestuur.Geld had de vereniging niet, ook kan zij geen subsidies aanvragen voordat de vereniging officieel is geregistreerd. Lobbyen bij politici was dagelijks werk evenals het uitleg geven over toekomstplannen.Begin juni werd onze moeite beloond: Kässä is nu officieel voor cultuur.
CULTUURPROGRAMMA IN KÄSSÄ
Het volgende probleem was hoe de inwoners van Virkkala te leren dat cultuur in Kässä er is voor iedereen. Het was een sprong in het onbekende. Met ingang van 7 juni is er elke woensdag een thema-avond om te testen wat de mensen willen: samenzang (enorm success zowel in het fins als in het zweeds), toneel (Kässä zat propvol), poezie (gedichtenkaraoke), natuur (hele gezinnen kwamen), tentoonstellingen (plaatselijke taiteilijaseura, kameraseura) en mij werd gevraagd om iets internationaals te doen. Ja, wat kan ik doen op internationaal gebied? Finland zit propvol met festivals met internationale musici. Voor een muziekfestival is Kässä nogal klein en op korte termijn is het niet gemakkelijk om musici voor een festival te vinden. Bovendien heeft Lohja al een muziekfestival (Tenoripäivät). Daarentegen zijn in Lohja geen wisselende exposities. Ook begreep ik dat men in Virkkala bedoelde: laat nou eens iets zien of horen van mensen uit het land waar je vandaan komt. Zo kwam het idee van het organiseren van de expositie.Samen met mijn man hebben wij afgesproken dat ons gezin de verantwoording neemt voor “Voyager Matkaaja”. Het tijdstip voor de expositie hebben we zorgvuldig gekozen: de scholen zijn dan net begonnen en we verwachten dat er hele klassen komen kijken. De thema-avond van 16 augustus is verdraagszaamheid “Yksi perhe, monta kulttuuria, mikä rikkaus!”. Ook in het dorp Virkkala wonen immigranten afkomstig uit heel wat verschillende landen. En op 19 augustus is het Virkkala-dag. Met de steun en hulp van heel wat plaatselijke inwoners heeft Virkkalan Kulttuurin Ystävät Virkby Kulturvänner deze zomer op basis van vrijwilligheid de gebeurtenissen in Kässä gerund. De aanvraag voor registratie voor de vereniging is al bij de autoriteiten. Op het moment zoeken wij uit hoe we in de toekomst kunnen gaan werken. In elk geval hebben zijn de eerste etappes gewonnen: Kässä voor cultuur! Ook hebben de mensen Kässä weer gevonden.
Robert de Caluwe
ROBERT DE CALUWE: 60 jaar Priester, zijn weg naar de Oecumene. Een schets van een Nederlander, die bijna de vorige eeuw “volmaakte”
Ik word ontvangen in de studeerkamer van het Eukomenisch Centrum te Espoo. Aan zijn bureau zit hij daar, een man van ver in de tachtig, met een witte haardos en baard. In het bijzijn van zijn Nederlandse buurvrouw Karin, die deze ontmoeting arrangeerde, is mijn eerste vraag al voldoende om zijn levensverhaal aan hem te ontlokken.
Robert de Caluwe werd in mei 1914 geboren in Sas van Gent, Zeeuws Vlaanderen, als oudste zoon uit een katholiek onderwijzersgezin. Zijn moeder was Belgische van geboorte. Zijn jeugd bracht hij in Sas van Gent door. Op 14-jarige leeftijd werd hij leerling aan de Kweekschool voor onderwijzers in Oudenbosch. Vier jaar later rondde hij zijn studies af en werd onderwijzer op de Lagere school te Sas van Gent.
Dat duurde maar twee jaar. Getroffen door het lot van honderdduizenden landverhuizers in Rusland, voornamelijk naar Siberie verbannen slachtoffers van het Stalin-regime, die daar met miljoenen tegelijk verhongderden, bewoog hem er toe een manier te vinden om die de nood te kunnen ledigen.
Hem kwam ter ore dat er in Rome een nieuwe priesteropleiding was gestart speciaal met de bedoeling naar Rusland gezonden te worden. Hij werd daar als leerling aangenomen en kon zich volledig vinden in zijn studie. De eerste drie maanden mocht men zich in zijn eigen taal verstaanbaar maken, daarna moest men zich maar van de studietalen, Latijnn, Grieks, Hebreeuws, Russich, Slavisch en Italiaans bedienen. De leraren waren over het algemeen van Russische afkomst. De hoofdvakken filosofie (2 jaar) en theologie (4 jaar) werden in het Russisch gedoceerd. Ook werd twee jaar Dostojevski door een toenmalig beroemde professor Vjatshesvaf Iwanowitsh Iwanof aan de studie toegevoegd.
Er waren zo’n 25 tot 30 studenten, van allerlei nationaliteiten, drie Hollanders, Polen, Fransen, Russen enz. Het moet duidelijk zijn dat studies op een dergelijk niveau en met voornamelijk Russische invloeden de Christelijke horizon wijder maakte. De transfusie van de westelijke kerk (Rooms – Katholieke) naar de leer van de oosterse (Byzantijnse kerk) begon zich langzaam te voltrekken. Niet dat de westelijke kerk verlaten werd, maar veel meer een soort van Osmosse!
Gedurende de studietijd gebeurde er nog iets dat van grote invloed voor vader Robert zijn leven zou zijn. In Rome had men het plan opgevat om een geweldige tentoonstelling van kerkelijke kunst te organiseren om aldus die kunst en het Evangelie voor de gewone man wat toegankelijker te maken. Daartoe waren er al kunstenaars aangetrokken. Een van hen Pimen Sofronov, een leerling van de vermaarde Ikonen-schilder Pimen Frolov uit de plaats Pskov / Tikhokhoko met een zeer oud-gelovige gemeenschap. Vader Robert werd aangewezen als zijn tolk, zodoende maakte hij kennis met de Ikonen-schilderkunst. En dat werd liefde op het eerste gezicht.
Kerstmis 1939 werd hij tot Priester gewijd. Kerstmis 1999 vierde hij dus zijn 60 jaar priesterschap!
In 1940 reisde hij naar Finland, de oorspronkelijke bestemming Rusland kon geen doorgang vinden vanwege de heersende erbarmelijke toestanden in dat land, tengevolge van de oorlog. In Leningrad waren er voor de 12 Katholieke Kerken maar twee priesters. Finland had net de vrede gesloten na de winteroorlog en was eigenlijk op dat moment het enige land waar geen oorlog was, bovendien was het vlak bij Leningrad. Het vroor 23 graden bij zijn aankomst en daar was vader Robert niet zo erg op voorbereid, in zijn tamelijk lichte Italiaanse kleding.
De eerste jaren in Finland werden met parochiewerk gevuld, hij was o.a. hopman van de katholieke padvindersgroep. In 1943 kreeg vader Robert de beschikking over een klein huisje op een terrein van vrienden. Er was een grote kamer die werd in tweeën gedeeld. De ene helft werd een kerkje, de andere helft woon- werkkamer. Het zou zo tot in de vijftiger jaren blijven.
In die periode vond de geboorte van de OECUMENE plaats, oordeelt hij. Oecumene betekent voor hem: “Christenen worden door de Doop verenigd”. Geen katholieke doop, maar de Doop in Christus. Een stelling die zijn voor- en tegenstanders kent.
In de vijftiger jaren werd vader Robert gedwongen met zijn kerkje enzovoorts van het terrein te verdwijnen. Op een aangrenzend stuk grond kon hij wel terecht en een opzienbarende verhuizing volgde. Huisje, kerkje en toren werden als zondanig in drie transporten verhuisd naar de nieuwe plek.
In 1963 werd het huidige stuk grond gekocht met geld van door vader Robert vertaalde doceses. Daar werd een soort kampement opgeslagen, en met hulp van de bewoners, een aatal Oosterijkse gezellen en architect Scheid, werd begonnen met de bouw van het huidige onderkomen. Allen waren vrijwilligers. Ook de architect zou geen kosten berekenen.
Een lang gekoesterde wens moet daar voor hem in vervulling zijn gegaan. Hij vindt er de stilte en de rust om de Oecumene te praktizeren, en zijn studies voort te zetten.
Het huis is voorwaar een soort bibliotheek, schappen gevuld met vooral religieuze boeken, boeken over kunst, over Ikonen, wereldbeschouwingen. Maar ook wanden vol schappen met ontelbare klappers met kranten- en tijdschriftknipsels, keurig gerangschikt naar onderwerp, een bewijs van zijn niet te verzadigen drang naar kennis en beantwoording van zijn nog openstaande vragen. Waar geen schappen zijn vindt men zijn ikonen. Het kerkje hangt ook vol met zijn werken, van allerlei kleur en formaat.
Toch wel een scherp contrast, aan de ene kant een begenadigd kunstenaar, schilder van ikonen, die grote bekendheid geniet, ikonen die in oud tijden dienden om het bijbels verhaal te openbaren aan de voornamelijk analphabete mensheid, aan de andere kant een priester die met hart en ziel gelooft in een moderne religieuze stroming als Oecumene!
De eerste leerlingen arriveren, op donderdag en vrijdag geeft hij namelijk nog les in het ikonen schilderen oude stijl, met behulp van ei-tampera. Het wordt tijd om op te stappen.
Met opzet heb ik de vele moeilijke namen gebruikt, die in het gesprek voorkwamen, om U getuige te doen zijn van de kennis en het spectaculaire geheugen van deze bijna 87-jarige dienaar van de kerk.
Vader Robert heeft meer dan 25 jaar les gegeven aan universiteiten en de Engelse school, in diverse faculteiten. In 1946 maakte hij kennis met een toen bestaande Vereniging in Finland, waarvoor hij vele jaren de rol van Sinterklaas vervulde. Grote Nederlandse bedrijven hadden hier toen een geheel Nederlandse staf en er kon wel wat af voor een gezellig feestje. Om Sint en Piet te schminken werd zelfs een echte theatergrimeur geworven.
Vader Robert had speciaal voor het Noorderlicht een andere zetting van de naam getekend, alsmede een logo voor de krant ontworpen (een gouden ster -–die helaas in zwart/wit niet zo goed overkomt) om hiermede zijn voldoening over ons blad te bewijzen.
Harry Maat, Noorderlicht 2000
Zie ook een artikel van Peter Starmans in Noorderlicht, Mei 2005.
Indrukken van Finland
Suomi is de zachte, welluidende, droomerige naam, dien de Finnen hun land hebben gegeven. Het is de naam van het land, … Het is de naam van het land, dat in den laatsten tijd onze aandacht tot zich trekt, welks strijd voor vrijheid en oude rechten onze belangstelling gaande houdt.
Finland is voor ons, Hollanders, betrekkelijk onbekend. Waarschijnlijk zou het dat voor mij ook gebleven zijn, als het gelukkige toeval mij niet met eene Finsche had samengebracht, en ik niet in de gelegenheid ware geweest om Finland tweemaal te bezoeken.
Een paar jaar geleden nam ik het besluit, mijne finsche vriendin naar haar land te vergezellen en weinige dagen later waren we te Lübeck, om des avonds van daar met de Storfürsten naar Helsingfors te vertrekken. Voor dat we ons plaatsbewijs voor den overtocht kregen, moesten wij onzen pas laten zien en hem later op de boot dadelijk afgeven. Groot was de Storfürsten niet; zij leek mij zelfs in ’t oogvallend klein, maar ik wist toen nog niet bij ondervinding, dat de Oostzee zeer weinig golfslag heeft en dus ook door betrekkelijk kleine schepen kan bevaren worden. De zeventien passagiers waren voor het meerendeel Finnen, die naar hun land terugkeerden, blij het conservatieve Midden-Europa, zooals zij dat uitdrukken, te kunnen verlaten. Mijn vriendin had spoedig een paar kennissen gevonden, bij wie we ons gedurende de reis aansloten en met wie ik heel wat heb afgepraat. Bij meer dan één gelegenheid hebben we het Noorden en Midden-Europa met elkaar vergeleken, en telkens viel het mij op, hoe er door deze lieden met een zekere minachting gesproken werd over het laatste, dat als zeer behoudend en overbeschaafd bestempeld wordt.
Een ander thema dat ter sprake kwam, was de emancipatie. De Finnen zijn wat dit punt aangaat, zeer vooruitstrevend. Co-educatie b.v. is iets dat van zelf spreekt. Bijna alle meisjes doen hun “baccalaureat”, studeeren eenige jaren en zoeken vervolgens eene betrekking. De Finnen stellen er een groote eer in, dat zij andere landen zooveel vooruit zijn, maar hebben tevens de neiging om alles af te keuren, wat niet òf uit Zweden, òf uit hun eigen land stamt.
Opmerkelijk is het, dat de Finnen zich buiten hun land nooit recht thuis voelen; zij zijn geen kosmopolieten en het best te waardeeren in hun eigen omgeving; daar zijn ze gezellig en buitengewoon gastvrij voor vreemdelingen. Zoo hebben zij tijdens de reis al het mogelijke gedaan om mij niet buiten hunne gesprekken te sluiten en mij van hun land alles te vertellen, waarin ik belang kon stellen. Om mij genoegen te doen spraken ze ook onder elkaar duitsch, en werd er eens wat in ’t zweedsch of finsch gezegd, dan was er altijd iemand die als tolk dienst deed.
Zutphen, Febr. 1906. Lees meer op de volgende link: gutenberg.org
