De algemene ledenvergadering wordt net als in voorgaande jaren gecombineerd met het Leidens Ontzet, waarover later meer. De koffie is klaar om lekker wakker te blijven bij de vergadering. Rond de geplande aanvang zijn er voldoende leden aanwezig, en na de nodige formele handelingen, gaat de vergadering over op wat meer interessante onderwerpen. Rob wordt geïntroduceerd als nieuw bestuurslid. Een plan voor activiteiten in 2025 met een financiële onderbouwing wordt ons voorgeschoteld. Een interessante discussie volgt, maar voorzitter Wim houdt de tijd in de gaten, zodat we op tijd kunnen beginnen met het vieren van het Leidens Ontzet. Ook online nemen een aantal leden deel aan de vergadering. Helaas zullen ze moeten afhaken als we de vergadering afsluiten en beginnen met het Leidens Ontzet. Wil men meer weten over wat er behandeld is in de vergadering, dan verwijs ik naar de opgemaakte notulen.

Terwijl ik dit schrijf, is het Finse onafhankelijkheidsdag. Het Leidens Ontzet had ook te maken met de onafhankelijkheidsstrijd van de Nederlanden onder de onderdrukking door het Spaanse bewind. We vieren het nog steeds hier in Finland. Waarom? Vermoedelijk omdat vroeger de meeste ambassadeurs in Leiden hadden gestudeerd en de gemeente Leiden de band wilde aanhouden met de diplomaten door haring en korenwijn te sturen, waarvan de Nederlandse samenleving in den vreemde mocht meegenieten. Dus ook de Nederlandse Vereniging in Finland. De eerste echte activiteit met haringen en een borreltje was op 9 oktober 1988 in het Oecumenisch centrum in Espoo, na een wandeling met 32 deelnemers. Pas in 1991, op 4 oktober, zie ik dat het Leidens Ontzet officieel benoemd wordt als activiteit. In 2003 was ‘Leiden in last’, de haringen kwamen niet meer uit Leiden, en de vereniging moest daar zelf maar voor zorgen (Noorderlicht 2003 nr. 4). Vanaf die datum steunt de ambassade financieel bij het verkrijgen van de haringen. Ook dit jaar weer.

Dit jaar loopt het alleen mis bij de leverancier. Na een 7-tal winkelbezoeken om haringen te hamsteren, is het noordoosten van Helsinki haringloos geworden. De haringen die ik vind, hebben geen staartvin meer om mee vast te houden bij het verorberen. Bovendien is de Finse visboer bang dat het niet goed smaakt, en hebben ze veel zout aan de haringen toegevoegd. Brrr, zonde van de vis. Helaas! Gelukkig is er genoeg te drinken om de veroorzaakte dorst te lessen. En natuurlijk ontbreekt de hutspot ook niet: vegetarische versie en een traditionele versie.  Alweer is het een gezellige ontmoeting met nieuwe en al zeer in Finland ingeburgerde leden. Zonder in detail te gaan, presenteer ik een aantal foto’s die dat duidelijk moeten aangeven. Een uitnodiging om er volgend jaar wel bij te zijn.

Arie Oudman

Zondag 10 november ontvingen we van Aline en Sandra het droeve maar niet meer onverwachte nieuws, dat Ata van ons is heengegaan. Vrijdag 29 november jl. was de afscheidsdienst in Oulu.

Ata heb ik pas ruim vijf jaar geleden leren kennen bij de Koningsdagviering 2019 in Oulu. In de winter van 2021 hadden we met elkaar contact, of ze misschien interesse zou hebben toe te treden tot het bestuur van de vereniging. Dat had ze zeker en ze had ook gelijk allemaal ideeën om de vereniging ook in te zetten ter bevordering van het netwerk van de vele Nederlanders, die hier in Finland een eigen bedrijf hebben of zouden willen opzetten. In Finland bekend als pk-yritys, in Nederland als mkb (midden- en kleinbedrijf). Dit was vanzelfsprekend meer dan prima.

Vol enthousiasme ging ze hiermee aan de slag. Ze zette een mkb-whatsapp groep op, ze organiseerde digitale mkb-cafés met daarin lezingen over thema’s, die in het bijzonder aansloten op de relevante thema’s voor Nederlanders met een eigen bedrijf in Finland. Dit was Ata ten voeten uit. Het bleek al snel dat Ata’s enthousiasme, de handen uit de mouwen steken, veel verder reikte dan enkel in de vereniging. In Oulu heeft ze bijzonder veel betekend. Bijna 25 jaar geleden richtte ze al de International Women’s Club in Oulu op, om andere expatvrouwen te helpen connecties te leggen, samen tijd te delen en nuttige activiteiten te doen. Ze zette zich ook volledig in voor onder andere TedX in Oulu, ze studeerde ook voor een MBA in International Health Management, en ze had haar eigen bedrijf Context Care toegespitst op aan eenzaamheid gerelateerde zaken. Hierover gaf ze ook een hele mooie lezing op de herfst-ALV in 2022.

Wat Ata zo zeer kenmerkte, was haar zorg voor anderen. Dat bleek wederom ook in de mooie toespraken tijdens haar crematiedienst. Die zorg stuurde haar leven, die zorg er voor anderen te zijn, voor haar eigen gezin, voor haar dierbaren om haar heen, zowel privé, als in haar werk. Ook dit was zo goed voelbaar tijdens haar deelname aan het bestuur van 2021 tot begin 2023.

In januari 2023 ging ze ook vol enthousiasme mee met de Lapland-lustrumreis. Ze nam zelfs haar lieve zus Ina uit Nederland mee met die reis. In Oulu stapten ze samen mee in de bus om via Kuusamo en Kemijärvi door naar Inari te reizen. De reis was prachtig, maar kreeg voor haar een dramatisch vervolg, toen ze direct na deze reis haar diagnose te horen kreeg.

We wensen haar man André, hun zoons Thorben, Yorick en Laurits, haar zus Ina en al haar dierbaren buiten en in Oulu heel veel sterkte. Ata was een hele dappere, empathische en lieve vrouw, die enorm gemist zal worden.

Namens het bestuur van de vereniging,

Guido Nuijten

Begin november was het eindelijk zover: de tweede editie van het tienerweekend van de NViF! Net als vorig jaar waren we te gast in het gezellige huis van onze voorzitter Wim. Toevallig vierde Wim dat weekend ook zijn verjaardag, dus het thema was snel gekozen: ‘Heel Finland Bakt!’ Tijd voor een onvergetelijk feest!

Vrijdag: spellen en lachsalvo’s

Acht tieners verzamelden zich vrijdagavond vol enthousiasme. Het spel Weerwolven kwam direct op tafel en zorgde voor spanning en plezier. Daarna was het tijd voor een klassieker: ‘Pandje Verbeuren’. Iedereen moest een persoonlijk voorwerp inleveren, zoals een telefoon, oorbellen of zelfs een pinpas. Alleen door grappige of sportieve opdrachten uit te voeren, konden ze hun spullen terugverdienen. Zo werd er geplankt, een handstand gedaan en zelfs een rapbattle gehouden!

Of er die nacht ook geslapen is? De kleine oogjes op zaterdagochtend vertelden een ander verhaal …

Zaterdag: bakkers aan de slag

Na een stevig ontbijt gingen de tieners in teams aan de slag met het bakken van verjaardagstaarten voor Wim. Alle taarten waren allergievriendelijk: gluten-, ei- en melkvrij.

Maar eerst was er iets héél belangrijks: de intocht van Sinterklaas kijken via het Sinterklaasjournaal! Met tosti’s en wentelteefjes erbij was het een feestelijke lunch.

Later die middag stonden twee creatieve uitdagingen op het programma: taarten bakken en een papieren toren bouwen. Er werden drie heel lekkere taarten gebakken. Voor het torenbouwen was er een meidenteam en een gemixed team. Het gemixte team maakte een stoere, maar ietwat wiebelige toren. De meiden lieten zien hoe het moest met een indrukwekkend stabiele constructie!

Pokébowls stonden die avond op het menu: een smakelijke mix van rijst, groenten en toppings naar keuze. Iedereen kon een schaal maken die paste bij zijn of haar smaak en dieet.

De dag werd afgesloten met een kampvuur vol marshmallows, chips en warme drankjes. Natuurlijk werden er ook uit volle borst Sinterklaasliedjes gezongen, waarna iedereen nog gauw zijn schoen mocht zetten — inclusief een wortel voor het paard van Sinterklaas!

Zondag: verjaardagsfeest en afscheid

De volgende ochtend vond iedereen iets lekkers in hun schoen, samen met een prachtig gedicht van Sinterklaas! Dankzij de heerlijke pannenkoeken van Severi en Teija begon de dag goed. Daarna was het tijd voor Wims verjaardagsfeest, met cadeaus en natuurlijk … taart!

Helaas moesten we na het feest weer afscheid nemen. Een speciale dank gaat uit naar Wim, die ondanks zijn gebroken sleutelbeen een geweldige gastheer was, en Teija, die overal bijsprong. Ook willen we Suzanne van der Linden bedanken, die dit als een van haar laatste activiteiten als bestuurslid Jeugdzaken organiseerde. We zullen haar enthousiasme en ideeën enorm missen. Vanuit het bestuur van de NViF was ook Willem van Zantvoort aanwezig om met praktische hulp en scoutingideeën het programma mede vorm te geven.

Tot slot verdient Kiira, de hond van Suzanne, een eervolle vermelding. Ze genoot volop van alle aandacht en de wandelingen rond Wims huis.

Wat een fantastisch weekend! We kijken nu al uit naar de volgende editie!

Willem en Suzan

Een jaar of vier geleden heb ik in ons blad, het Noorderlicht, een artikel gescheven met de titel ‘Vincent van Gogh in 2020’ (Noorderlicht 3/2020). 130 jaar terug was hij toen in Auvers bij Parijs gestorven door zelfdoding. Vincent is na Rembrandt natuurlijk een van de bekendste Nederlandse kunstenaars in Finland, zonder iemand daarmee te kort te willen doen. Omdat ik al van de jaren negentig van de vorige eeuw me regelmatig heb beziggehouden met Vincent, wilde ik weer eens een poging wagen, iets zinnigs over de jonge schilder Van Gogh te schrijven. Laten we zeggen: over  Vincent van Gogh, de schilder van ‘De aardappeleters’! Een volgende keer kom ik dan voor de derde keer op de in Nederland, Finland en internationaal beroemde Nederlandse schilder van bijvoorbeeld zonnebloemen en zo terug.

En nou ja, de ‘jonge’ schilder, want … zo jong was hij nu ook weer niet toen hij in 1885 (hij was geboren in Zundert in maart 1853) De aardappeleters schilderde, hij had al een zwaar leven achter de rug. Een leven van zoeken naar zijn levensopgave! Kunstverkoper, leraar en opvoeder, tekenaar of kunstschilder? De laatste twee hebben het uiteindelijk gelukkig gewonnen. Hij is wel de bekendste Brabantse boerenschilder en later de alom geroemde ‘Franse’ natuurschilder geworden, maar dat echt niet zonder moeite en via een leven vol dramatiek. Hij werd uiteindelijk en langzaam maar zeker de boeiende schrijver (van vele, vele en regelmatig lange brieven), een tekenaar en schilder van groot formaat. Zelfs uiteindelijk wereldberoemd, maar dat jammergenoeg niet tijdens zijn eigen leven. Aan die moeizaam verdiende beroemdheid zijn twee zich opofferende jonge mensen ten onder gegaan: Vincent, de oudste van het kinderrijke gezin van Gogh, en zijn vier jaar jongere broer Theo, de broer die het (financieel en geestelijk) mogelijk heeft gemaakt, dat zijn arme, af en toe zo dwaze en alsmaar denkende en zoekende broer Vincent überhaupt kon, of zelfs mocht leven, tekenen en schilderen.

Het huis van de familie van Gogh

Vincent leefde van 30 maart 1853 tot aan 29 juli 1890 een zwervend bestaan. Hij woonde in Brabant, Engeland en Frankrijk, in Londen, Den Haag en Parijs, hij werkte als kunstenaar in Zuid-Franrijk, in Arles en St Remy, en ging toen naar het noorden terug, naar Auvers bij Parijs. Hij doodde zichzelf daar, geestelijk ziek en vooral teleurgesteld, zonder hoop op toekomst, maar toch … in alle rust en vrede met de wereld om hem heen en met zijn broer Theo, dokter Gachet, zijn collega’s en vrienden. Ons is echter zijn erfenis in de vorm van tekeningen en schilderijen gebleven.

Vincent kende zijn talen (hij heeft langere tijd in Zuid-Engeland als kunstverkoper gewerkt, heeft er rondgezworven en verder bestaat nog het grootste deel van zijn honderden brieven die hij in goed Nederlands en bovendien goed Frans schreef.  Vincent las verrassend veel, vooral sociaal actuele boeken van de Engelse, Franse en Amerikaanse literatuur van toen, reisde ‘per pedes apostolorum’ (hij wandelde vaak schoenen kapot) van her naar der, leefde zuinig zo niet uiterst armoedig tot aan het einde van zijn korte leven en werd door zijn broer Theo geestelijk en materieel begrepen en ondersteund, en daarbij nog min of meer volledig betaald.

Vincent keerde telkens weer als jonge man terug naar zijn vaderlijke en moederlijke tehuis in het armoedige wevers- en boerenland Brabant, naar Zundert, Etten en Nuenen, waar papa dominee was. Hij was eerst een vurig bewonderaar van zijn vader, protestants dominee van de gematigde richting, principieel christelijk (bij Vincent wel christelijk principieel), dat wel, maar wat in ieder geval zijn vader betreft niet al te streng en koud calvinistisch, zijn vrouw en kinderen oprecht en hartelijk liefhebbend, maar toch … Vincent kreeg uiteindelijk slaande ruzie met zijn vader door zijn eerlijke, radicale en compromisloze levensopvattingen. En toch … Vincent bleef tot zijn vaders plotselinge dood (maart 1885) regelmatig met hem contact houden en ook altijd, zijn hele leven lang, met zijn moeder en vooral zijn jongste zus Wil, en met Theo uiteraard.

De tentoonstelling ‘Vincent van Gogh, Tie taiteilijaksi, Vägen till konstnär’ (VvGogh, zijn weg naar tot kunstenaar) in 2020/2021 in het Finse museum Didrichsen, was een succes, ook al werd het wat het bezoekersaantaal betreft wat geremd door de corona-crisis. Het tentoongestelde omvatte een veertigtal tekeningen, geleend uit het museum Kröller-Müller op de Veluwe (in werkelijk unieke samenwerking tussen de twee genoemde musea) en als extra nog twee olieschilderijen, één uit Parijs en één uit Auvers-sur l’Oise. Eén van het genoemde Nederlandse museum Kröller-Müller (een beroemd zelfportret uit Vincents Parijse tijd) en één uit het kunstmuseum Ateneum te Helsinki (‘Een straat in Auvers’, het enige schilderij van VvG in Fins bezit). Het betrof hier een kleine maar heel fijne tentoonstelling, uniek, omdat het van a tot z gewijd was aan het werk van Vincent en een doordachte lijn had: de wording tot kunstenaar Vincent van Gogh. De catalogus van de tentoonstelling (in iedere Finse bibliotheek te lenen, hoop ik) is mooi verzorgd en omvat een korte, maar verantwoorde en duidelijke, mooi geïllusteerde samenvatting van het leven van onze beroemde schilder. Geschreven door de vakvrouw Minna Tuominen, die ook het commentaar bij gereproduceerde platen verzorgd heeft.

Het geheel van de tentoonstelling omvat tekeningen uit Etten (1881), Den Haag (december 1881 – september 1883), Nuenen (december 1883 tot november 1885). Maar … Vincents verblijf in de

Borinage met aansluitend zijn verblijf aan de Brusselse kunstacademie (vooral vanaf voorjaar 1880 tot en met maart 1881), toen hij uiteindelijk tot het inzicht van zijn roeping tot schilder kwam en serieus en systematisch begon te tekenen, ontbreekt. Het verblijf van september 1883 tot december 1883 in Drenthe wordt wel genoemd in de catalogus, maar niet gestaafd door een of meerdere tekeningen, jammer toch wel, want een volledig beschreven of getekende  ‘weg’ tot het grote kunstenaarschap van Vincent van Gogh krijgen we uiterindelijk zonder meer niet aangeboden.

De wandelschoenen van Vincent

Na de teleurstellende tijd als kunstverkoper in Den Haag, Londen en Parijs, voorts als boekverkoper in Dordrecht en als student Latijn en Grieks in Amsterdam, kwam Vincent uiteindelijk door bemiddeling van zijn vader in de Brusselse predikersopleiding terecht, en ging daarna enigszins op eigen initiatief en vrijwillig (want Vincent was een uiterst koppige persoon, die van binnen wist wat hij wilde) naar de uiterst sombere en sociaal problematische Belgische mijnstreek Borinage, zonder ook maar zijn opleiding in Brussel af te willen maken. Hij kreeg wel korte tijd later een soort vergunning om als prediker in deze Zuid-Belgische industriële mijnstreek op te treden, maar gedroeg zich zo extreem en radicaal christelijk, dat hij vervreemde van zijn daar aanwezige geloofsgenoten (mijnwerkers dus) en ook van zijn superieuren, dat hij eind 1879 ontslagen werd en zichzelf maar staande moest houden. Natuurlijk met de financiële hulp van vader en broer Theo. Vincent bevond zich toen in een diepe geestelijke crisis, vervreemd van deze wereld, van zijn vader en ook van zijn broer Theo, maar doorleefde deze positief en op eigen kracht. Hij nam met de hulp van zijn vader en zijn broer Theo de draad van zijn leven weer op, erkende zijn roeping tot kunstenaar bewust en gewild, oefende zich van toen af aan, gericht en intensief, in het tekenen van de hem omgevende landstreek en de mensen, die daar ondergronds in de kolenmijnen werkten. Vincent nam van toen af zijn streven naar het handwerk van zijn kunstenaarsschap honderd procent serieus. Het is overigens uitermate interessant, waarom hij de maatschappelijk problematische streek de Borinage telkens maar weer opzocht, om daar te leven, te werken en te tekenen, ondanks de uiterlijk bittere omstandigheden en de extreme armoede waarin hij leefde en ook wel wilde leven. Enigszins te vergelijken met onze mijnstreek in Zuid-Limburg, maar sociaal gezien veel problematischer.

Dit was het echte begin van zijn ‘weg’ tot de ons zo bekende en geliefde kunstenaar. Er zijn tekeningen uit die tijd bewaard gebleven en die spreken voor zich! Jammer dat die er niet bij waren in de tentoonstelling. In de herfst 1880 ging hij dus, min of meer genezen van zijn geestelijke en lichamelijke crisis in de Borinage, naar de kunstacademie van Brussel, oefende keihard volgens zijn karakter en vond daar steeds meer zijn eigen tekenstijl. Vincent trok begin 1881 naar zijn ouderlijk huis in Etten, waar hij verder tekende en tekende, en wel: de arme en hard werkende mensen van de buurt, de boeren bij hun werk, in hun milieu en hun manier van doen. Hier in Brabant werd de boerenschilder Vincent van Gogh (zoals de beroemde boerenschilder Pieter Breughel de Oudere, vele eeuwen terug geboren).

Na een ernstige onenigheid in Etten rond kerstmis 1880 met zijn vader ging hij naar Den Haag, waar hij aanvankelijk les kreeg (of misschien beter hints en aanwijzingen van een gerenomeerde en bekende schilder) van de Nederlandse schilder Anton Mauve, die hem tot schilderen met olieverf en kleur aanzette. Daar kwam hij langzaamaan tot zichzelf, werd zelfstandig en probeerde zelfs een klein ‘proefgezin’ met Sien Hoornik en haar twee kinderen (niet zijn eigen kinderen) uit, om zich staande te houden en vooral zichzelf als kunstenaar te bewijzen. Pas toen Vincent naar eigen en andermans zeggen voldoende geleerd had en hij met zijn experiment van een eigen gezinnetje weer volledig de mist in ging, ging hij naar het mooie herfstige en winterse Drenthe, en van daar uit  (toen hij het er in de winter te koud en eenzaam kreeg) uiteindelijk naar zijn ouderlijk huis in Nuenen, waar zijn vader toen als dominee beroepen was.

Het kerkje van Nuenen

De tragische liefdesgeschiedenis in Etten met Kee Vos-Stricker, die ondanks Vincents heftige pogingen om de dochter van de Amsterdamse dominee Stricker als vrouw te krijgen, mislukte volledig en laat ik hier onbesproken. En de intense liefdesgeschiedenis in Den Haag met zijn model Sien, die al een dochtertje had en een zoontje toen kreeg (maar beiden niet van Vincent), liep uiteindelijk ook mis. Dit gebeurde gedeeltelijk door de tegenwerking van zijn familie, en van zijn leermeester Mauve en zijn ‘beschermer’ meneer Tersteeg. Maar vooral gebeurde dit ook omdat hij (gedreven als hij was door iets diep in hem, wat hij wilde uiten) voor honderd procent tekenaar en schilder wilde worden en die roeping doodserieus nam.

Daarvoor trok hij eerste naar Drenthe, daarna naar zijn ouderlijk huis in Nuenen, waar hij energiek voortging met het tekenen en schilderen van arme wevers en hardwerkende boeren. Hier ontstond zijn eerste werkelijke meesterwerk ‘De aardappeleters’, waarvan de eerste versie in het Kröller-Müller museum bij Arnhem is. Het definitieve schilderij ervan hangt in het Van Gogh-museum in Amsterdam.

Dit was het meesterstuk als afsluiting van zijn eigenzinnige opleiding, die hij zo op eigen houtje, maar ook met de aanwijzingen van collega’s en vooral van zijn broer Theo, met een alom geprezen en perfect schilderij afsloot. Vooral in Brabant maakte Vincent voorts tekeningen, waar je zonder meer U tegen zegt, waarlijk meesterlijk, indrukwekkend en mooi! Daarna ging Vincent via Antwerpen en Parijs naar Frankrijk, waar  zijn tweede beroemde periode van rijpe schilder zich voltrok.

Maar daarover een volgende keer meer, vooral met behulp van de brieven van Vincent aan zijn  jongste zus Willemien. Mijn overtuiging is wel dat Vincent van Gogh met ‘De aardappeleters’ de periode in Brabant afsloot met een hoogtepunt uit zijn carrière. Een uiterst geslaagd meesterstuk, en verder met zonder meer meesterlijke tekeningen van wevers en boeren aan het werk.

Daarna pas ging hij naar elders, eerst naar zijn broer en Franse collega’s in Parijs, en toen naar zijn verblijf in Frankrijk, een periode, die een hoogtepunt van internationale schilderkunst was.

Veel leesplezier,

Peter Starmans

NB: vanwege het auteursrecht slechts enkele illustraties, maar tekeningen van VvGogh zijn bij honderden op het internet te bekijken!

1) Wanneer zijn jullie met het bedrijf begonnen en wat doen jullie precies?

Desiree: In april 2024 zijn we in Finland aangekomen en vanaf dat moment hebben we try-outs opgezet. We zijn hier nog niet officieel geregistreerd, maar daar zijn we druk mee bezig. Je kunt bij ons teruggaan naar de natuur en jezelf, dat doen we via retraites, therapie, workshops, coaching en scholing. Raymond: We leveren op maat gemaakte pakketten aan voor mensen, waarbij we luisteren naar hun behoeften. Door onze diverse specialisaties kunnen we op verschillende manieren bepaalde dingen aanvliegen en oplossingen bieden.

2) Zouden jullie hetzelfde of iets soortgelijks ook in Nederland begonnen zijn?

Desiree: Ik had fulltime al een praktijk als energetisch-, hypnose- en regressietherapeut en ben systemisch coach. Daarnaast heb ik trainingen in sjamanisme, ademwerk en quantum touch gevolgd. En ik gaf les op de opleiding voor mensen die ook therapeut willen worden. Raymond: Ik ben trance-therapeut en dierentolk en volg momenteel een sjamanistische training. Dus we zijn hier al heel lang mee bezig.

3) Wat vinden jullie van het ondernemersklimaat in Finland?

Raymond: Ten eerste is iedereen heel enthousiast om je te helpen. Je krijgt ook van diverse kanten advies, maar iedereen zegt iets anders. We hebben wel zakelijke ondersteuning gehad van Business Mill in Lappeenranta, dat is een afdeling van de universiteit. We hebben hier meegedaan aan een entrepreneursbootcamp, en daar waren zij ook aanwezig. Daarbij hebben we twee dagen een intensieve training gevolgd.

We hebben alleen nog geen accountant, dat is een beetje lastig. We hebben diverse formulieren ingevuld op het internet, maar krijgen simpelweg geen antwoord. Desiree: ik kan niet heel lang meer ingeschreven zijn in Nederland, maar gelukkig maak ik via mijn bedrijf daar nog genoeg uren, dus ik kan het vooralsnog verantwoorden. We gaan een deel van december besteden om het allemaal uit te zoeken.

4) In hoeverre denk je dat jullie Nederlanderschap helpt of niet helpt bij jullie activiteiten?

Raymond: We richten ons voornamelijk op de internationale gemeenschap, dus dat kan in het Engels of Nederlands. In eerste instantie zullen het denk ik vooral Nederlanders zijn, of expats die hier zitten. We beginnen binnenkort met de taalcursus Suomi 2, maar de meeste Finnen kennen gelukkig goed Engels. Ze zijn wel introvert, maar als je hulp vraagt zie je ze opbloeien. Daarna gaan ze op hun manier weer terug naar hun eigen cocon. Desiree: Op het gebied van spiritualiteit is hier nog veel te ontwikkelen. Retraites zijn hier onontgonnen terrein, dus daar ligt een mooie taak. Tot nu toe krijgen we alleen maar enthousiaste reacties. We hebben van de week ook in de plaatselijke krant gestaan.

5) Wat zijn jullie plannen voor de toekomst?

Desiree: We gaan in ieder geval nooit meer naar Nederland (lacht). We zijn hier natuurlijk afhankelijk van de lente, zomer en het voorjaar. Onze eerste retraite in 2025 is op de laatste dag van april. Je weet niet wat voor weer het dan is, maar dit jaar was het eerder al goed te doen. Raymond: We hebben een houten huisje met stroom, dus dat kunnen we verwarmen. Daarnaast hebben we 2 grote tenten, die moeten begin mei wel warm genoeg zijn. Desiree: Mensen beoordelen deze accommodaties als heel goed. We hopen op de langere termijn in deze periodes redelijk vol te zitten, maar uiteindelijk zullen we met pensioen gaan. Alhoewel, ik ben nu 54 en ik zie mezelf dit nog wel 20 jaar doen.

Website: www.dewittezwaluw.com

E-mail: info@dewittezwaluw.com

Onder de noemer ‘Eindhoven Internationale Knoop XL’ ondergaat het hele stationsgebied van Eindhoven de komende jaren een gedaanteverwisseling. De ambitie van het programma Eindhoven Internationale Knoop XL is om de Eindhovense identiteit van technologie, design en kennis te verbinden aan het gebied. De omgeving rond het station moet hét visitekaartje worden van Brainport Eindhoven en Brabant. Binnen het programma worden diverse projecten voorbereid, waaronder het uitbreiden van het aantal sporen op het station Eindhoven Centraal en de ontwikkeling van een ondergronds busstation, teneinde meer ruimte te creëren voor verdichting van de stations knooppunt. Om inspiratie op te doen voor de stedelijke ontwikkeling in relatie tot mobiliteits- en openbaar verover innovatie, is de bestuurlijke kerngroep van 21 en 22 augustus 2024 op werkexcursie geweest naar Helsinki.

In Helsinki zijn onder andere het Smart City District Kalasatama , het binnenstedelijke knooppunt Kamppi en ondergrondse busstation in het hart van de Finse hoofdstad en het Smart Mobility Lab bij Ruoholahti bezocht.

Deelnemers

• Vanuit Nederland
  • Provincie Noord-Brabant
  • Gemeente Eindhoven
  • Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK)
  • Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW)
  • Nederlandse Spoorwegen (NS)
  • ProRail
  • APPM
  • GUICK
• In Finland
  • Nederlandse Ambassade
  • Gemeente Helsinki / City of Helsinki
  • HSL Helsinki Regional Transport
  • Kalasatama Smart City District
  • Ruoholahti Smart Mobility Lab
  • Nederlandse Vereniging in Finland

Verslag bezoek Helsinki (hoofdlijnen)

Het bezoek begon met een informele bijeenkomst op de residentie van Ambassadeur Govert Jan Bijl de Vroe. Op de residentie waren ook vertegenwoordigers uit Helsinki uitgenodigd voor een eerste kennismaking.

Helsinki City Council (Anni Sinnemäki)

Het Strategisch Plan voor Helsinki (A Place of Growth) is gebaseerd op drie pijlers: duurzame groei, een stad voor iedereen en in balans met de natuur. De stedelijke bevolking groeit met ongeveer 1% per jaar, hetgeen de stad in staat stelt om gedegen plannen voor de langere termijn uit te werken. De ambitie om CO₂ neutraal te worden was gesteld voor 2035, maar is onlangs naar voren gehaald tot 2030. In plaats van uitstel wil de stad juist versnellen.

Het streven naar CO₂ neutraliteit wordt zeer breed bezien, alle sectoren dragen bij. Zo zijn er ook meerdere projecten voor low carbon processen in de bouw, van materiaalgebruik tot toeleverende dienstverleners. Hiervoor is Helsinki ook Europees actief in het verwerven van subsidies voor onderzoek.

Het City Plan uit 2016 is nog steeds relevant en gebaseerd op inbreiding versus uitbreiding, het openbaar vervoer als ruggengraat van het mobiliteitssysteem, en een groene en CO₂ neutrale stad. Men kiest daarbij nadrukkelijk meer en meer voor tram- en lightrailverbindingen, vanwege de grotere capaciteit en vanwege de vermeende waardevastheid van de ruimtelijke ontwikkelingen langs de traminfrastructuur. Momenteel zijn er twee grote busstations: bovengronds bij het centrale treinstation en ondergronds in de Kamppi terminal. Het streven is om deze stromen meer te bundelen en het bovengrondse busstation bij het station te verplaatsen naar het ondergrondse busstation. Daar is capaciteit vrijgekomen als gevolg van de aanleg van een nieuwe lightrailverbinding.

Om de bovenstaande strategie te realiseren is een sterk stadsbestuur nodig. Dat doet men in Helsinki met een brede coalitie rond de bovengenoemde strategie met lange termijn consensus van alle stakeholders (ongeacht de exacte politieke samenstelling). Deze aanpak blijkt ook in andere steden, zoals Wenen en Kopenhagen, succesvol.

Helsinki City Council ziet zichzelf als een belangrijke stakeholder voor het realiseren van de strategie, mede vanwege het feit dat 1/5e van alle gebouwen in bezit zijn van de stad. Hiermee heeft het stadsbestuur dus ook grote invloed heeft op hoe de stad zich ontwikkelt. Een belangrijk punt dat de wethouder aanstipt is dat Helsinki een goede werkgever wil zijn, want de concurrentie met het bedrijfsleven is groot.

HSL Helsinki Regional Transport (Johanna Wallin en Teija Visa)

HSL is de vervoersautoriteit van de grote stadsregio Helsinki, met 1,4 miljoen inwoners. HSL is naast vervoersautoriteit ook verantwoordelijk voor de planning van het gehele transportsysteem, waaronder:

• beheren van het regionale transport plan;
• optimaliseren van de uitvoering van het openbaar vervoer en regisseren van de samenwerking tussen de openbaarvervoerbedrijven;
• vaststellen van de ticketprijzen;
• marketing en reisinformatie, en
• kaartverkoop en controles.

Het HSL-transportsysteem bestaat uit regionale treinverbindingen (8), veerboten (2), tram routes (12), bus routes (278), metrolijnen (2) en 560 deelfiets stations. Alles bij elkaar waren er in 2023 zo’n 344 miljoen reizigers (op basis van instappers), waarvan her merendeel busreizigers.

HSL heeft in haar strategie (die uiteraard is afgestemd op die van de stad) een aantal doelen, waaronder zero emission openbaar vervoer, groei van het OV-gebruik ten koste van individueel autoverkeer, kosten efficiëntie en het benutten van gebruikersdata om soepele verplaatsingsketens te organiseren. De gemeenten dragen iets meer dan de helft bij in de kosten van HSL (53%), de reizigersopbrengsten dekken ongeveer 43% en de rest (4%) komt van overige bronnen. Van de totale kosten gaat twee-derde naar de operationele (transport) dienstverlening en een kwart naar infrastructuur.

Het systeem wordt gepland via een zogeheten trunk routenetwerk, dat houdt in dat de forensentreinen en metro de ruggengraat vormen, aangevuld met de vele buslijnen.

Kalasatama Smart City District (Tuomas Hakala)

De ontmoeting met de Finse vertegenwoordigers vond plaats in het Smart City District Kalatasama, een oude vishaven in de stad. De vernieuwing van deze wijk begon in 2013 als onderdeel van het smart Kalasatama-programma. Dit programma richtte zich op het ontwikkelen van een slimme stadswijk met innovatieve stedelijke infrastructuur en diensten. De transformatie van Kalasatama zal naar verwachting doorgaan tot het begin van de jaren 2030, waarbij de wijk uiteindelijk plaats zal bieden aan ongeveer 20.000 inwoners en 8.000 banen.

In Kalasatama wordt gebouwd aan een CO₂-neutrale toekomst van energiediensten. In dit model kunnen gebruikers van elektriciteit ook de producenten zijn. De eerste gebouwen zijn al aangesloten op een smart grid, en de rest van de gebouwde omgeving zal profiteren van het net, waardoor real-time slimme meters, een netwerk voor elektrische voertuigen en nieuwe opslagoplossingen voor elektriciteit mogelijk worden. In de wijk zit al een zonne-energiecentrale en de hele wijk is aangesloten op het warmtenet van de stad.

Het Kalasatama-programma runt een ambitieus innovatieplatform, waar meer dan 25 innovatieve infrastructuren en bouwprojecten aan de gang zijn. Daarnaast organiseert de projectorganisatie innovatieve agile experimenteerprojecten, waarbij voornamelijk startups samen met de bewoners in de wijk hun nieuwe prototypes van slimme oplossingen ontwikkelen. Zo wordt er geëxperimenteerd met verschillende projecten op het gebied van slim afvalbeheer, slimme mini-grids en mobility as a service (MaaS).

Innovaties in het centrum en Kamppi Terminal

Na de diverse presentaties heeft de delegatie onder begeleiding van vertegenwoordigers van de stad Helsinki (inclusief de wethouder), Forum Virium en AFRY / NViF (Guido Nuijten) een bezoek gebracht aan diverse projecten in het centrum van de stad. Er wordt flink gebouwd om aan de doelstelling van inbreiding en openbaar vervoer als ruggengraat invulling te geven. Ook in Helsinki is het dus een uitdaging om ‘de winkel tijdens de grootschalige verbouwingen open te laten’.

Specifieke aandacht ging uit naar de Kamppi busterminal, het ondergrondse busstation dat zo’n 20 jaar geleden is geopend en een vitale rol heeft in het stedelijke en regionale bus- en metrovervoer. De Kamppi terminal verwerkt jaarlijks meer dan 22 miljoen reizigers (meer dan 50.000 per dag). De bussen halteren in een visgraat aan de haltes, en de wachtruimtes zijn middels deuren afgesloten van de verkeersruimtes.

De terminal is niet toegankelijk voor gelede bussen of gasbussen. Electrische bussen mogen er wel halteren, maar het is niet mogelijk deze op te laden.

Auteur: Don Guikink
info@guick.eu

.

Beste lezer van het Noorderlicht,

Sinterklaas was dit jaar te vinden in Finland, dat is dan ook zijn plicht.

Zelfs bij de borrel in SalamaNation waren pepernoten te vinden,

Die hebben de Nederlanders naar lief-en-lust weten te verslinden.

In Tampere, Jyväskylä en Helsinki maakte de Sint dit jaar weer velen blij,

Door het hele land dansten en zongen Sint en de Pieten zij en zij.

De Pieten in Finland hadden net als bij het Sinterklaasjournaal problemen met de fiets,

Helemaal naar Finland komen op een stalen ros is dan ook niet niets …

Tijdens het sinterklaasfestijn schok iedereen zich rot,

Want de fietstassen gevuld met lekkers zaten nog op slot.

De week ervoor waren de Pieten komen kijken op NTC Polaris,

En vergaten zij de sleutel, als dat toch maar niet waar is …

Tot Sint zijn verdriet waren ze de sleutel dus kwijt,

Gelukkig vond schoolleider Joyce deze net op tijd.

Bij de gevonden voorwerpen trof zij de sleutel aan,

En kon het feest dan gelukkig toch door gaan!

Sinterklaas werd begroet met prachtige optredens van verschillende klassen,

En iedereen kreeg strooigoed uit de nu geopende fietstassen.

Er werd gezongen, gedanst, gegoocheld, wat een talent,

Sint en de Pieten werden echt goed verwend!

Zo was dit jaar Sinterklaas weer helemaal voldaan,

En kon hij met een goed gevoel weer naar huis toe gaan.

Wij hebben de Sint horen zeggen: “Nu al zin in volgend jaar”,

Het was dan ook een geweldig feestje, geloof ons, echt waar.

Wij springen weer op onze stalen ros,

Mét de sleutel en lege fietstassen, zeggen wij: Kiitos!

De Finse pietenbende